Język chorwacki - informacje

2013-12-29
Grupa 364 osób, w tym około 300 lekarzy, a także farmaceuci i właściciele aptek są podejrzani w kolejnej aferze korupcyjnej w Chorwacji. W centrum nagłośnionej właśnie sprawy jest jedna z firm farmaceutycznych, która - zdaniem prokuratury - namawiała lekarzy do przepisywania im określonych leków.
Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Prokuraturę, głównymi podejrzanymi w aferze są menadżerowie koncernu farmaceutycznego, którzy zostali oskarżeni o stworzenie siatki lekarzy i farmaceutów, którym oferowano pieniądze, prezenty i wycieczki w zamian za przepisywanie leków produkcji tej firmy. Prokuratura nie ujawnia nazwy koncernu, choć wiadomo, że afera dotyczy koncernu Farmal. Śledztwo w tej sprawie, któremu nadano kryptonim Hipokrates, prowadzone jest już od listopada 2012 roku.
Wartość łapówek przekazywanych przez Farmal lekarzom i farmaceutom sięgała kilkudziesięciu tysięcy kun miesięcznie. W zamian za przepisywanie określonych leków, lekarze oraz farmaceuci mieli otrzymywać gotówkę, wartościowe bony towarowe, a także wartościowe wycieczki zagraniczne. Szacuje się, że całkowita wartość przekazanych gratyfikacji mogła stanowić 5-10% wartości przepisanych leków.
Źródło: jutarnji.hr

Chorwaci zdecydują w referendum o legalności małżeństw homoseksualnych

2013-11-08
Decyzją chorwackiego Saboru 1 grudnia obywatele chorwaccy w referendum opowiedzą się za tym czy chcą, aby do konstytucji Republiki Chorwacji wprowadzony został zapis definiujący małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny.
W obowiązującej ustawie zasadniczej Republiki Chorwacji nie ma obecnie żadnej definicji małżeństwa.
Inicjatorami przeprowadzenia referendum byli organizatorzy kampanii pod hasłem "W imię rodziny", którzy pod petycją domagającą się przeprowadzenia referendum zebrali 740 tys. w kraju liczącym niespełna 4,5 miniona mieszkańców. Domagają się oni, aby małżeństwo zostało zdefiniowane w chorwackiej konstytucji jako związek mężczyzny i kobiety, co zamknęłoby drogę do legalizacji małżeństw homoseksualnych.
Za inicjatywą przeprowadzenia referendum głosowało 104 spośród 151 deputowanych, 13 było przeciwko, zaś pięciu wstrzymało się od głosu.
Chorwackie prawo nie przewiduje wymaganego progu frekwencji, w związku z czym decyzja zostanie podjęta zwykłą większością głosów. Zgodnie z wynikami przeprowadzonego ostatnio sondażu ok. 54 procent Chorwatów opowiadało się za koniecznością zorganizowania referendum, zaś 30 procent sprzeciwiało się tej inicjatywie.
Referendum w sprawie prawnego zdefiniowania małżeństwa będzie trzecim referendum w historii niepodległej Republiki Chorwacji i pierwszym organizowanym w odpowiedzi na petycję obywateli.

Źródło: jutarnji.hr

Załamanie chorwackiego eksportu po wejściu do UE

2013-10-16
Po dwóch miesiącach od wstąpienia Chorwacji do Unii Europejskiej wartość chorwackiego eksportu spadła o 11% w porównaniu do tego samego okresu roku ubiegłego, zaś tylko w sierpniu aż o 19%. Wcześniej, w pierwszym półroczu 2013 r., czyli przed wejściem do UE, spadek wynosił tylko 6,3% w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego.
Na obniżenie dynamiki chorwackiego eksportu wpływ miało niewątpliwie zniesienie granic, co wystawiło tamtejszych eksporterów na większą konkurencję ze strony firm z krajów Unii Europejskiej. Z dniem wejścia do Unii Europejskiej Chorwacja utraciła również przywileje, które dawała jej przynależności do Środkowoeuropejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (CEFTA). Jak podaje dziennik „Poslovni dnevnik”, przewiduje się, że sytuacja ta jest przejściowa i wkrótce spadkowy trend w chorwackim eksporcie powinien ulec zmianie.

Źródło: poslovni.hr

Chorwacja zmienia prawo w sprawie Europejskiego Nakazu Aresztowania

2013-10-07
W ubiegły piątek chorwacki Sabor zmienił ustawę dostosowującą chorwackie prawo do zasad Europejskiego Nakazu Aresztowania (ENA), dzięki czemu Chorwacja uniknie prawdopodobnie kar za naruszenie unijnych przepisów w tym zakresie.
Sankcje karne groziły Chorwacji w wyniku zakwestionowania przez Komisję Europejską chorwackich przepisów, zgodnie z którymi Europejskim Nakazem Aresztowania nie można było ścigać podejrzanych o przestępstwa popełnione przed 4 sierpnia 2002 roku.
Ten niezgodny z unijnym prawem przepis Chorwacja przyjęła 27 czerwca tego roku, a więc na trzy dni przed wstąpieniem do Unii Europejskiej. Dlatego też Komisja Europejska zarzuciła władzom w Zagrzebiu złamanie zasad wzajemnego zaufania i zapowiedziała wprowadzenie sankcji karnych, włącznie ze wstrzymaniem wypłaty funduszy unijnych oraz zamrożeniem 80 mln euro, które miały zostać przeznaczone na przygotowanie Chorwacji do przystąpienia do strefy Schengen.
Zgodnie z sugestiami mediów, zakwestionowane przez Komisję Europejską prawo miało zapobiec ekstradycji do Niemiec Josipa Perkovicia, szefa tajnych służb dawnej Jugosławii, a następnie założyciela i szefa chorwackiego wywiadu, który podejrzewany jest o zamordowanie w 1983 roku w Bawarii chorwackiego biznesmena i dysydenta Stjepana Ðurekovicia. Od nazwiska Josipa Perkovicia przyjęta ustawa nazwana została „lex Perković”, jednak sprawa Perkovicia nie była odosobnionym przypadkiem. Szacuje się, że w latach 1970-1989 jugosłowiańskie służby specjalne wyeliminowały poza granicami Jugosławii około 20 osób, którzy na emigracji krytykowali władze swojego kraju. Przyjęty przez Chorwatów przepis miał zatem chronić byłych agentów i uniemożliwiać ich ekstradycję do krajów, w których popełnili przestępstwo.

Źródło: vecernji.hr

Nowa elektrownia wiatrowa niedaleko Trogiru

2013-10-06
W okolicach Trogiru uruchomiona została wczoraj elektrownia wiatrowa „Jelinak”, budowę której zrealizowała hiszpańska firma Accione Energie, inwestując w nią 50 milionów euro.
Główną część elektrowni stanowi 20 turbin o łącznej mocy 30 megawatów, które rocznie produkować będą energię elektryczną na potrzeby 30 tysięcy gospodarstw domowych.
Uruchomiona elektrownia to największa elektrownia wiatrowa w Żupanii Splitsko-Dalmatyńskiej i jedna z największych w całej Chorwacji.
Elektrownię uroczyście otworzył prezydent Republiki Chorwacji Ivo Josipović, podkreślając wagę wydarzenia i fakt, że dzięki tej inwestycji mieszkańcom tej części Dalmacji na długi czas zapewniona zostanie energia pochodząca ze źródeł odnawialnych.

Źródło: business.hr, poslovni.hr

Tunel Sveti Ilija oddany do użytku

2013-07-09
Wczoraj do użytku oddany został liczący 4249 metrów tunel Sveti Ilija, łączący Zagvozd z Bašką Vodą. W tunelu znajdują się dwa pasy ruchu, a jezdnia ma łączną szerokość 7,7 metrów. Dozwolona prędkość, z jaką będzie można poruszać się w tunelu to 80 km/h.
Prace nad budową tunelu, który jest obecnie czwartym pod względem długości tunelem w Chorwacji, rozpoczęte zostały w marcu 2008 roku. Pierwotnie zakończenie budowy tunelu planowano na koniec 2010 roku, jednak ze względu na liczne protesty dotyczące budowy, a dotyczące między innymi konieczności likwidacji gajów oliwnych, tunel oddano do użytku dopiero teraz.
Opłata za przejazd tunelem pobierana będzie od strony zachodniej, na bramkach „Biokovo”. Będzie to pierwsza w Chorwacji w pełni zautomatyzowana stacja poboru opłat. Opłatę będzie można uiszczać również przy pomocy urządzeń ENC, a także w automatycznej kasie. Automatyczna kasa przyjmować będzie następujące środki płatnicze: karty kredytowe, monety o nominałach 1, 2 i 5 kun, a także banknoty o nominałach 10, 20, 50, 100 i 200 kun. Reszta wydawana będzie wyłącznie w monetach.
Opłata za przejazd samochodem osobowym wyniesie 20 kun. Kierowcy motocykli zapłacą za przejazd 12 kun, zaś samochodów ciężarowych 66 kun.

Źródło: hrt.hr, hac.hr

Dalszy ciąg protestów sprzedawców

2013-07-02
W związku z zapowiedzianymi protestami przeciwko wprowadzeniu obowiązku wprowadzenia kas fiskalnych, część zagrzebskich targowisk i bazarów jest dziś opustoszała. Zdaniem sprzedawców wprowadzenie w życie przepisów obowiązujących od 1 lipca, a wiążących się z koniecznością dokumentowania sprzedaży na targowiskach i bazarach za pomocą kas fiskalnych, z technicznych względów nie jest możliwe.
Grupa około tysiąca sprzedawców udała się przed chorwackie Ministerstwo Finansów, z zamiarem podjęcia w tej kwestii rozmów z ministrem finansów Slavko Liniciem. Propozycje protestujących, sprowadzające się do wprowadzenia w miejsce kas fiskalnych innej formy kontroli opodatkowania, zostały przez ministra odrzucone, w związku z czym zagrzebscy sprzedawcy planują kontynuowanie akcji protestacyjnej. Z racji tego, że głównym argumentem sprzedawców był fakt braku zaplecza technicznego, jaki umożliwiałby użycie kas fiskalnych, minister Linić obiecał, iż przez najbliższy miesiąc działalność sprzedawców na targowiskach nie będzie kontrolowana. W czasie tym sprzedawcy, którzy jeszcze nie dokonali zakupu kas fiskalnych, powinni nabyć takie urządzenia.
Sprzedawcy na bazarach i targowiskach to ostatnia grupa, jaką objął obowiązek instalacji kas fiskalnych, w ramach realizowanej od początku roku nowej Ustawy Fiskalnej. Wcześniej wymagania takie nałożone zostały na inne grupy, między innymi na właścicieli kawiarni, warsztatów mechanicznych, a także przedstawicieli wolnych zawodów. Z obowiązku ewidencji sprzedaży gotówkowej poprzez kasy fiskalne zwolnione pozostaną jedynie te działalności, które mogą być kontrolowane w inny sposób, takie jak np. pobieranie opłat drogowych, czy składek ubezpieczeniowych. Kas fiskalnych nie muszą też posiadać sprzedawcy prowadzący handel wyrobami własnej produkcji.

Źródło: hrt.hr

Od dziś Chorwacja w UE

2013-07-01
Chorwacja jest od dzisiaj 28. krajem członkowskim Unii Europejskiej. Dokładnie o północy na zagrzebskim rynku bana Jelačicia, zabrzmiały dźwięki hymnu europejskiego „Ody do radości”. Tuż przed północą, do zebranych na rynku obywateli Chorwacji zwrócił się przewodniczący komisji europejskiej Jose Manuel Barroso, gratulując Chorwatom przystąpienia do wspólnoty europejskiej. O północy na część przystąpienia Chorwacji do EU zadzwoniły dzwony Zagrzebskiej Katedry oraz kościoła św. Marka.
W uroczystości z okazji przystąpienia Chorwacji do Unii udział wzięło około 170 honorowych gości, prezydentów i premierów krajów unijnych oraz innych wysokich rangą urzędników, a także przedstawicieli instytucji unijnych.
Na uroczystościach poprzedzających północ, na zagrzebskim rynku bana Josipa Jelačicia zgromadziły się setki ludzi. Od wczesnych godzin wieczornych słuchali koncertu przygotowanego przez chorwackich artystów.
Wstąpienie Chorwacji do UE świętowane było także w pozostałych większych miastach Chorwacji. W Splicie uczczone zostało pokazem fajerwerków i odegraniem o północy "Ody do radości". Przez cały dzień mieszkańcy Splitu i ich goście mogli zaś uczestniczyć w przygotowanym z tej okazji programie artystycznym, obejmującym między innymi występy gitarzystów oraz klap dalmatyńskich.
Podobnie było w Osijeku, gdzie również zorganizowany został cały szereg uroczystości. "Oda do radości" wyśpiewana została o północy przez znanego chorwackiego artystę Toni Cetinskiego, wraz z węgierską piosenkarką Magdolne i z towarzyszeniem chóru Teatru Narodowego z Osijeka.
W Dubrowniku przystąpienie Chorwacji do Unii świętowali mieszkańcy i licznie przybyli do miasta turyści. Uroczystości uświetnił występ norweskiego zespołu "Ostensjo janitsjar", a także Dubrownickiej Orkiestry Symfonicznej. Przed kościołem św. Błażeja wystąpił zespół folklorystyczny Ninđo, a także chór Libertas, którego występ zakończyło uroczyste wykonanie „Ody do radości”. Podobne uroczystości, koncerty i występy zorganizowane zostały także w wielu innych miastach Chorwacji.
Dokładnie o północy z niedzieli na poniedziałek na przejściu granicznym ze Słowenią zdjęte zostały również tablice z napisami "cło". O tej samej porze na chorwacko-serbskim kolejowym przejściu granicznym w Bajakovie uroczyście postawione zostały oznaczenia Unii Europejskiej.

Źródło: hrt.hr, jutarnji.hr

Kolejny kraj UE nie otwiera rynku pracy dla Chorwatów

2013-06-27
Hiszpański rząd nie wyraził zgody na zatrudnianie Chorwatów po wejściu Chorwacji do Unii Europejskiej. Decyzja taka podjęta została w związku z wysokim bezrobociem wynoszącym w Hiszpanii niemal 27%, a dotyczących głównie młodych ludzi.
To siódmy kraj UE, który obok Niemiec, Holandii, Austrii, Wielkiej Brytanii, Słowenii i Belgii zapowiedział wprowadzenie ograniczeń dotyczących zatrudniania obywateli chorwackich. Do chwili obecnej 11 krajów potwierdziło natomiast, że ograniczeń takich wprowadzać nie będzie i są to Szwecja, Rumunia, Węgry, Irlandia, Słowacja, Czechy, Dania, Finlandia, Estonia, Litwa oraz Polska. Pozostałe kraje UE nie podjęły jeszcze w tej kwestii decyzji.
Zgodnie z umową dotyczącą aneksji Chorwacji do UE, kraje członkowskie Unii mogą wprowadzić ograniczenia dotyczące zatrudniania obywateli chorwackich, zgodnie z tzw. formułą "2+3+2", co oznacza, że zamknięcie rynku pracy dla Chorwatów określone wstępnie na dwa lata, może zostać przedłużone o kolejne trzy lata, a jeśli zaistnieją uzasadnione do tego powody, o kolejne dwa lata.

Źródło: hrt.hr

Od 1 lipca mniej kontroli na chorwacko-słoweńskich i chorwacko-węgierskich przejściach granicznych

2013-06-27
Pomimo tego, że Chorwacja z dniem wejścia do UE 1 lipca 2013 r. nie stanie się jednocześnie członkiem strefy Schengen, przekraczanie granic krajów w obrębie UE zostanie uproszczone, a na przejściach granicznych Chorwacji ze Słowenią i Węgrami wprowadzona zostanie jednorazowa, wspólna kontrola.
Wspólna kontrola graniczna („One Stop Control”) wprowadzona zostanie początkowo na 37 przejściach granicznych ze Słowenią i stopniowo wprowadzana będzie na kolejnych przejściach. Na granicy z Węgrami, dotyczyć będzie początkowo trzech, najbardziej uczęszczanych przejść granicznych (drogowe przejście graniczne Goričan II-Letenje i kolejowe przejścia graniczne Murakerestur i Koprivnica-Đekenješ). Docelowo jednorazowa kontrola ma zostać wprowadzona na siedmiu przejściach granicznych Chorwacji z Węgrami.
Obywatele chorwaccy od 1 lipca będą mogli przekraczać granice krajów UE na podstawie ważnego dowodu osobistego, jeśli wydany został po 1 stycznia 2003 roku. Paszport nadal potrzebny będzie obywatelom chorwackim przy podróżowaniu do krajów nie będących krajami członkowskimi Unii Europejskiej, a należącymi do strefy Schengen - do Norwegii, Islandii, Lichtensztajnu i Szwajcarii. Na podstawie dowodu osobistego granice w ramach UE przekraczać będą mogły również dzieci. Dla osób do 21 roku życiu, dowody osobiste będą wydawane w Chorwacji z pięcioletnim okresem ważności.
Wejście Chorwacji do EU przyniesie też uproszczenia dotyczące procedury wjazdu, pobytu i pracy obywateli krajów członkowskich Unii i członków ich rodzin, którzy będą mogli, bez dotychczas wymaganych pozwoleń, podjąć pracę w Chorwacji, za wyjątkiem obywateli tych krajów UE, dla których chorwacki rynek pracy nie zostanie otwarty.

Źródło: business.hr, hrt.hr, index.hr

Chorwacki dzień w Brukseli

2013-06-24
Na tydzień przed pełnoprawnym członkostwem Chorwacji w UE, w brukselskim Park-Europe, jako symbol Chorwacji, uroczyście umieszczona zostanie makieta zagrzebskiego kościoła św. Marka, która zajmie swoje miejsce przy miniaturach takich obiektów jak Big Ben, Wieża Eiffla, czy Brama Brandenburska.
Dokładnie w południe ku niebu wypuszczone zostaną balony w oficjalnych kolorach Chorwacji – czerwonym, białym i niebieskim, zaś na szczycie Atomium, liczącego 110 metrów symbolu Brukseli, zamiast flagi belgijskiej pojawi się flaga chorwacka. Otwarta zostanie również wystawa chorwackiej fotografii.
W uroczystościach udział weźmie chorwacki prezydent Ivo Josipović, zaś uroczystego odsłonięcia makiety kościoła św. Marka dokonać ma burmistrz Zagrzebia Milan Bandić

Źródło: hrt.hr

Chorwacja szósta nie świecie pod względem wysokości opłat

2013-06-21
Zgodnie z ostatnimi badaniami wykonanymi przez największy światowy portal Numea, Chorwacja znalazła się na szóstym miejscu wśród badanych 118 krajów, pod względem wysokości opłat za media. Opłaty te, na które składają się koszty energii elektrycznej, ogrzewania, wody i wywozu śmieci, są przykładowo w Zagrzebiu lub w Splicie wyższe aniżeli we Frankfurcie, gdzie zarobki są trzykrotnie wyższe od uzyskiwanych w Chorwacji.

Źródło: hrt.hr

Od 1 lipca kasy fiskalne na targowiskach

2013-06-10
Im bliżej 1 lipca, tym głośniejsze stają się w protesty sprzedawców przeciwko objęciu obowiązkiem ewidencjonowania sprzedaży poprzez kasę fiskalną również sprzedaży realizowanej na bazarach i targowiskach. Z obowiązku stosowania kasy fiskalnej mają zostać zwolnieni tylko sprzedawcy sprzedający wyroby własnej produkcji, a takich na chorwackich targowiskach jest zaledwie 20%. Wszyscy pozostali, sprzedawcy owoców, jaj, mleka, sera, czy miodu będą musieli zainstalować na straganach kasy fiskalne i po każdej sprzedaży wystawiać paragon. Celem wprowadzanych zmian ma być uporządkowanie targowisk i uszczelnienie systemu pobierania podatków.
Niezadowolenie jest coraz większe, a sami sprzedawcy szacują, że przez takie działania nawet pięć tysięcy osób może zostać bez pracy.
Sprzedawcy na bazarach, czy targowiskach to ostatnia grupa, jaką obejmie obowiązek instalacji kas fiskalnych, w ramach realizowanej od początku roku Ustawy Fiskalnej. Wcześniej wymagania takie nałożone zostały na inne grupy, między innymi na właścicieli kawiarni, warsztatów mechanicznych, a także przedstawicieli wolnych zawodów. Z obowiązku ewidencji sprzedaży gotówkowej poprzez kasy fiskalne zwolnione pozostaną jedynie te działalności, które mogą być kontrolowane w inny sposób, takie jak np. pobieranie opłat drogowych, czy składek ubezpieczeniowych.

Źródło: hrt.hr

Kamienna pustelnia „Pustinja Blaca” na wyspie Brač znów otwarta dla turystów

2013-06-07
Muzeum i klasztor „Pustinja Blaca” na wyspie Brač jest jedynym w swoim rodzaju zabytkiem z XVI wieku, którego powstanie przypisuje się głagolickim mnichom, którzy w 1550 roku schronili się na wyspie Brač, uciekając przed Turkami. Po właśnie zakończonych skomplikowanych pracach renowacyjnych, w tym zabezpieczeniu kompleksu budynków przez zagrażającym mu osuwającym się zboczem skalnym, obiekt ten jest znów dostępny dla turystów.
Kamienna pustelnia znajduje się po wschodniej stronie Vidovej Gory i można do niej dotrzeć z kilku stron, jednak wyłącznie piechotą. Samochodem można dojechać do miejscowości Nerežišće i przez Vidovą Gorę do Dragovodu, skąd na miejsce pustelni można dotrzeć piechotą (około 1 godziny). Do muzeum można również dotrzeć od strony morza, z zatoki Bol i stamtąd kontynuować drogę pieszo (ok. 0,5 godziny).
Pustinja Blaca ma duże znaczenie kulturalne i architektoniczne nie tylko dla wyspy Brač, ale również dla całej Dalmacji. Dzięki ostatniemu z zamieszkujących pustelnię astronomowi Nikoli Miličeviciu, który z jej murów dokonywał obserwacji nieba, zachowane zostały eksponaty dzisiaj znajdujące się w muzeum – zbiór dawnych rękopisów, biblioteka licząca około 10 tysięcy pozycji, a także pochodzący z XIX wieku fortepian, dawne maszyny drukarskie i przyrządy astronomiczne.
W planach jest również uruchomienie w ramach muzeum obserwatorium astronomicznego z oryginalnym teleskopem Miličevicia.
Pustinja Blaca znajduje się na liście zabytków oczekujących na wpisanie na listę światowego dziedzictwa UNESCO, a okalający ją obszar posiada status parku krajobrazowego.

Źródło: hrt.hr, dalmacijanews.com

Chorwacko-Polskie Forum Gospodarcze

2013-05-14
W ramach wizyty prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego w Chorwacji, rozpoczęło się dziś Polsko-Chorwackie Forum Gospodarcze. Chorwacki prezydent Ivo Josipović, który otworzył Forum, podkreślił, że oba kraje łączy dobra współpraca gospodarcza miedzy innymi w dziedzinie energetyki oraz zaprosił polskie firmy do inwestowania w chorwacki sektor turystyczny.
W Chorwacko-Polskim Forum Gospodarczym uczestniczą przedstawiciele polskich instytucji, przedsiębiorcy sektora transportu, informatyki, budownictwa i przemysłu spożywczego oraz chorwaccy przedsiębiorcy. Na Forum obecni są również przedstawiciele PZU, mającego w planach kupno największego chorwackiego towarzystwa ubezpieczeniowego Croatia osiguranje. O przejęciu przez PZU pakietu kontrolnego w spółce Croatia Osiguranje, której 80 procent udziałów należy do chorwackiego rządu, mówi się już od dłuższego czasu. PZU zamierza kupić ponad połowę akcji tej spółki.

Źródło: hrt.hr, vecernji.hr

Nowe przejścia graniczne między Chorwacją a Bośnią i Hercegowiną

2013-04-29
Wczoraj rozpoczęły pracę dwa nowe przejścia graniczne między Chorwacją a Bośnią i Hercegowiną – Bistrina oraz Klek. Dzięki budowie nowych międzynarodowych przejść granicznych zwiększono liczbę pasów ruchu i stworzono lepsze warunki do pracy służb granicznych i prowadzenia kontroli, co było jednym z wymagań, jakie Chorwacja musiała spełnić przed planowanym na 1 lipca wejściem do Unii Europejskiej. Przejścia mają po pięć pasów wjazdowych i wyjazdowych co ma polepszyć przepustowość i ułatwić podróżowanie w stronę Dubrownika.

Źródło: dubrovacki.hr

Polskie filmy w Zagrzebiu

2013-04-23
Przez pięć dni, od 24 do 28 kwietnia w zagrzebskim kinie Europa obejrzeć będzie można filmy autorstwa współczesnych polskich reżyserów. W ramach Dni Współczesnego Filmu Polskiego w Zagrzebiu, chorwaccy widzowie zobaczą między innymi „Dom zły” Wojciecha Smarzowskiego, „Jutro będzie lepiej” Doroty Kędzierzawskiej, „Chrzest” Marcina Wrony, „Wymyk” Grzegorza Zglińskiego, czy „Rysę” Michała Rosy.
Zamiarem organizatorów przeglądu polskich filmów jest zainteresowanie Chorwatów twórczością polskich twórców kina młodego pokolenia, którzy nie są w Chorwacji rozpoznawani tak dobrze jak mistrzowie polskiego kina tacy jak Andrzej Wajda, Roman Polański czy Krzysztof Kieślowski.
Organizatorem Dni Współczesnego Filmu Polskiego jest Polskie Towarzystwo Kulturalne „Mikołaj Kopernik” przy wsparciu Rady Mniejszości Narodowych w Chorwacji, jak również przedstawiciela polskiej mniejszości narodowej w Zagrzebiu. Honorowy patronat nad wydarzeniem objęła Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Chorwacji.
Wstęp na wszystkie pokazy jest wolny.

Źródło: hrt.hr

Chorwackie wizy dla rosyjskich i tureckich turystów

2013-04-01
Od 1 kwietnia Chorwacja wprowadza wizy dla turystów rosyjskich oraz tureckich, co jest związane z planowanym na 1 lipca przystąpieniem Chorwacji do Unii Europejskiej.
Zdaniem Chorwackiej Wspólnoty Turystycznej decyzja ta może spowodować znaczny spadek przede wszystkim liczby turystów z Rosji, z roku na rok coraz chętniej odwiedzających Chorwację. Zgodnie z przewidywaniami, możliwy jest spadek liczby turystów rosyjskich o około 30%, co będzie miało przełożenie na zmniejszenie ogólnej liczby turystów aż o 18%.
Aby temu zapobiec, już od kilku miesięcy chorwackie Ministerstwo Turystyki, we współpracy z rosyjskim Ministerstwem Spraw Zagranicznych, stara się wypracować procedurę uzyskiwania wiz w trybie uproszczonym. Chorwacki minister turystyki Darko Lorencin oświadczył, że w drodze przetargu wyłonione zostaną agencje, które będą odpowiedzialne za przygotowywanie wymaganej dokumentacji do wydania chorwackich wiz, co znacznie przyspieczy całą procedurę. Ze względu na fakt, że Rosjanie stanowią dla chorwackiej turystyki jedną z najważniejszych grup turystów, procedura uzyskania wizy wjazdowej do Chorwacji ma trwać do pięciu dni, a opłata za jej wydanie wynieść 35 EUR.
Zgodnie z przewidywaniami, wprowadzanie wiz dla obywateli Rosji najprawdopodobniej spowoduje też, że turyści ci zamiast Chorwacji, na miejsce swojego urlopu wybierać będą sąsiadującą Czarnogórę.

Źródło: balkans.aljazeera.net,mvep.hr

Po wejściu Chorwacji do UE niższe ceny roamingu

2013-03-12
Z dniem wejścia Chorwacji do Unii Europejskiej, zastosowanie zaczną mieć tzw. regulacje „Roaming III”, zgodnie z którymi turyści z Unii Europejskiej przebywający w Chorwacji zapłacą mniej za połączenia komórkowe z numerami w obrębie krajów Unii Europejskiej.
Jak podaje Chorwacka Agencja ds. Telekomunikacji (HAKOM), opierając się na aktualnym kursie EUR, najwyższa cena netto za połączenie wychodzące powinna wynieść 1,82 kun/minutę, zaś za połączenie przychodzące 0,53 kun/minutę.

Źródło: www.business.hr

Porozumienie ze Słowenią otwiera Chorwacji drogę do UE

2013-03-08
Rządy Chorwacji i Słowenii doszły do porozumienia w sprawie sporu dotyczącego depozytów w dawnym jugosłowiańskim banku Ljubljanska banka, otwierając tym samym Chorwacji drogę do wejścia do Unii Europejskiej z dniem 1 lipca 2013 r. Kwestia nierozwiązanego sporu bankowego miedzy Słowenią a Chorwacją, sprowadzająca się do utracenia przez obywateli Chorwacji oszczędności zdeponowanych w banku Ljubljanska banka oraz brak zgody chorwackiego banku centralnego na podjęcie działalności w Chorwacji przez jej sukcesora (Nova Ljubljanska Banka), sprawiła, że Słowenia jako jedyny kraj nie rozpoczęła procesu ratyfikacji chorwackiego traktatu akcesyjnego. Istniało realne zagrożenie, że może to doprowadzić do opóźnienia wejścia Chorwacji do Unii. Komisja Europejska pozostawiała sprawę do rozwiązania miedzy stroną chorwacka i słoweńską, twierdząc, że nie może rozstrzygać dawnych zaszłości.
Chorwacko-słoweński spór bankowy ciągnie się bowiem już od upadku Jugosławii w 1991 r. Ljubljanska Banka była jednym z trzech największych jugosłowiańskich banków. Swoje oszczędności posiadała w nim większość jugosłowiańskich obywateli, w tym Chorwaci. W 1991 roku Ljubljanska banka ogłosiła upadłość, zaś aktywa banku zostały przeniesione do utworzonego w 1994 r. banku Nova Ljubljanska Banka. Zobowiązania wobec osób spoza Słowenii pozostały w starym banku. Zgodnie z danymi chorwackiego banku centralnego, łączna kwota oszczędności obywateli chorwackich w Ljubljanskiej Bance wynosi aż 160 mln euro (bez odsetek), a sprawa dotyczy ok. 132 tys. osób.
Rozwiązanie sporu nastąpi na podstawie tzw. umowy o sukcesji między Chorwacją i Słowenią. Prasa podkreśla, że w praktyce oznacza to negocjacje pod auspicjami Banku Rozrachunków Międzynarodowych w Bazylei, które już raz zakończyły się niepowiedzeniem. Chorwacki rząd zobowiązał się uniemożliwić wszczęcie kolejnych postępowań sądowych w tej sprawie przez chorwackich obywateli.
Porozumienie rozwiązujące spór wokół depozytów w poniedziałek podpisane zostanie przez premiera Chorwacji Zorana Milanovicia oraz premiera Słowenii Zorana Jakšę.
Słowenia zobowiązała się do niezwłocznego rozpoczęcia procedury ratyfikacji traktatu akcesyjnego Chorwacji z Unią Europejska, a realne zakończenie procedury to koniec marca. Do chwili obecnej traktat ten ratyfikowało już 21 z 27 państw Unii Europejskiej.

Źródło: www.hrt.hr, www.vecernji.hr

Możliwość wypłacania pieniędzy w kasach sieci Konzum i kioskach Tisak

2013-03-07
W porozumieniu z Bankiem Zagrzebskim, sieć sklepów Konzum oraz kiosków Tisak, wprowadzi nową usługę skierowaną dla użytkowników kart debetowych i kredytowych (Maestro, Cirrus, MasterCard, Visa, Visa Electron i Diners), umożliwiająca podjęcie przy kasie środków z chorwackich oraz zagranicznych kont bankowych. Pobranie gotówki nie będzie przy tym powiązane z koniecznością dokonania zakupów.
W celu podjęcia gotówki konieczne będzie wskazanie kwoty, jaką chce się wypłacić oraz przekazanie karty debetowej lub kredytowej. Transakcja będzie musiała zostać potwierdzona poprzez wprowadzenie kodu PIN.
Nowa usługa dostępna ma być w 700 sklepach Konzum oraz 900 kioskach Tisak. Minimalna kwota, jaką można będzie wypłacić w ramach tej usługi to 50 kun, zaś maksymalna 1000 kun w sieci Konzum i Tisak oraz 3000 kun w sklepach Super Konzum, Konzum maxi i Tisak Media Centrum.

Źródło: www.vecernji.hr

Obawy chorwackich spedytorów w związku z wejściem Chorwacji do UE

2013-03-07
Jako, że około 60 procent handlu zagranicznego Chorwacji stanowią kontakty z krajami unijnymi, uproszczenie procedur celnych po wejściu Chorwacji do Unii Europejskiej może spowodować upadek nawet 80 procent chorwackich firm spedycyjnych.
Pierwszego lipca Chorwacja stanie się członkiem Unii Europejskiej. Dla około trzech i pół tysiąca osób zatrudnionych w branży transportowej dzień ten zapamiętany może zostać jako „czarny poniedziałek”. Po wejściu Chorwacji do Unii znacznemu uproszczeniu ulegną stosowane procedury transportowe i celne, co oznaczać będzie gwałtowne zmniejszenie zapotrzebowania na pracowników w tym sektorze. Zwolnienia w firmach spedycyjnych rozpoczną się prawdopodobnie już w kwietniu. Kryzys ten był już dawno zapowiadany jako skutek wejścia Chorwacji do Unii, tym bardziej, że podobne problemy obserwowane były również w innych krajach przystępujących do wspólnoty. Wprawdzie członkostwo w Unii oznacza możliwość uzyskania środków unijnych na przekwalikowanie zwalnianych pracowników, jednak dla większości firm będzie już na to za późno. Na rynku pozostaną prawdopodobnie jedynie duże, liczące się firmy, oferujące kompleksowe usługi zarówno transportowe, jak i logistyczne.

Źródło: www.vecernji.hr

Leje krasowe groźne dla mieszkańców Chorwacji

2013-03-06
Na obszarze Chorwacji od początku roku zaobserwowano powstanie już kilkuset wyrw w ziemi, których średnica przekracza 1 metr. Szczególnie liczne zjawiska zapadania się ziemi odnotowane zostały w ostatnich kilku tygodniach.
Silne opady deszczu spowodowały zapadnięcie się ziemi między innymi w rejonie byłej kopalni boksytów w miejscowości Drniš, a powstały lej miał głębokość około 100 metrów. Lej pojawił się również pod chodnikiem w Lovranie, pochłaniając siedzącego na ławce młodego mężczyznę, którego udało się uratować. W ostatnim czasie ziemia osuwała się również w okolicy Selnic w Međimurju, gdzie zginęła jedna osoba, Zadaru, a także w wiosce Poljice niedaleko miejscowości Imotski.
Naukowcy uspokajają, że zapadanie się ziemi jest zjawiskiem występującym od dawna, nie tylko w rejonie Chorwacji. Wielkie dziury w ziemi pojawiają się głównie na obszarach krasowych, w wyniku działania sił przyrody, choć człowiek, poprzez zanieczyszczanie środowiska naturalnego może mieć wpływ na częstość ich występowania.
Zdaniem geologa prof. Tihomira Marjanca, w przypadku wyrw pojawiających się w Chorwacji, mamy do czynienia ze zjawiskami całkowicie naturalnymi, które nikogo nie powinny dziwić i które od dawna występowały na tym terenie. W rejonie Chorwacji zapadanie się ziemi powodują najczęściej silne opady, wywołujące podmywanie ziemi i w konsekwencji jej zapadanie się.

Źródło: www.vecernji.hr

Karlovačka pivovara zmienia nazwę na Heineken Hrvatska

2013-02-15
Browar w Karlovcu (Karlovačka pivovara d.o.o.), od dziesięciu lat będący własnością holenderskiego koncernu piwowarskiego Heineken zmienia nazwę na Heineken Hrvatska d.o.o.
Zmiana ta nie wpłynie jednak na samą działalność spółki, ani na najbardziej znaną markę browaru, jaką jest „Karlovačko”. Wprowadzona zostanie natomiast nowa marka piwa – Sokol. Będzie to jasne piwo, z łagodnym smakiem goryczki i zawartością alkoholu do 4,6%. Nowe piwo ma być dostępne w sprzedaży już pod koniec lutego bieżącego roku.

Źródło: www.poslovni.hr

Protesty w Vukovarze przeciwko wprowadzeniu oznakowań w języku serbskim

2013-02-02
Około 20 tys. osób protestowało w chorwackim Vukovarze, przeciwko rządowym planom wprowadzenia w tym mieście oznakowań w języku serbskim, zapisanych cyrylicą.
Zgodnie z planami, zapisywane zarówno alfabetem łacińskim, stosowanym w języku chorwackim, jak i cyrylicą w języku serbskim, mają być nazwy ulic, szkół, urzędów itp.
Według chorwackiej Ustawy o mniejszościach narodowych, władze muszą zapewnić dwujęzyczność w przestrzeni publicznej na terenach, gdzie dana mniejszość stanowi co najmniej jedną trzecią miejscowej ludności. Według ubiegłorocznego spisu powszechnego, Serbowie stanowią zaś w Vukovarze około 35 procent ludności.
Protest zorganizowany został przez stowarzyszenia kombatanckie, domagające się tego, aby z z prawa o mniejszościach narodowych wyłączyć Vukovar, z uwagi na „złożone przez niego ofiary” . W 1991 roku miasto zostało zrównane z ziemią, a przez trzy kolejne miesiące było oblegane przez złożoną głównie z Serbów armię jugosłowiańską i miejscowe bojówki serbskie. Po zdobyciu miasta Serbowie wygnali z niego całą ludność nieserbską, a także przeprowadzili egzekucję ok. 200 pacjentów miejscowego szpitala. Do dzisiaj Vukovar nie został całkowicie odbudowany, a nastroje antyserbskie są w nim bardzo odczuwalne.

Obniżenie ratingu Chorwacji

2013-02-01
Agencja ratingowa Moody's ogłosiła obniżenie ratingu Chorwacji do bardzo niskiego poziomu Ba1 z Baa3. Pomimo tego, że Chorwacja 1 lipca najprawdopodobniej wstąpi do Unii Europejskiej, pozytywne tego efekty ograniczy inercja w przeprowadzaniu reform oraz sytuacja w Europie. W tym samym raporcie perspektywa Chorwacji obniżona została ze stabilnej do negatywnej.
Agencja Moody's swoją decyzję uzasadniła brakiem w Chorwacji ożywienia gospodarczego. W jej ocenie Chorwacji brakuje nowych źródeł wzrostu gospodarczego, wciąż utrzymują się przeszkody dla napływu inwestycji oraz rozwoju eksportu.
Należy zaznaczyć, że w ostatnim czasie rating Chorwacji obniżyła również agencja Standard & Poor's, zaś Fitch w listopadzie ubiegłego roku zmienił perspektywę dla tego kraju ze stabilnej na negatywną.

W Chorwacji bez pracy już ponad 370 tysięcy osób

2013-01-23
Liczba osób zarejestrowanych w Chorwacji jako bezrobotne przekroczyła 370 tysięcy i stale rośnie. Od początku stycznia do dzisiaj liczba ta wzrosła o prawie 12 tysięcy osób, co oznacza, że każdego dnia roboczego pracę traciło 800 osób.
Bezrobocie rośnie szczególnie od sierpnia zeszłego roku, zaś stopa odnotowanego bezrobocia w grudniu przekroczyła 21 procent.

W Dubrowniku jeszcze drożej?

2013-01-06
Władze Dubrownika w poszukiwaniu nowych źródeł dochodów z turystyki zadecydowały o wprowadzeniu opłat za wjazd autobusów wycieczkowych do historycznego centrum miasta oraz podwyżek cen za oferowane usługi.
Na posiedzeniu 4 stycznia Urząd Miasta Dubrownik poinformował o wprowadzeniu opłat za korzystanie z dróg miejskich. Autobusy wycieczkowe poruszające się po ulicach starówki Dubrownika będą musiały uregulować opłatę w wysokości 100 EUR, przy czym opłatę uiszczać będą biura podróży, nie zaś kierowcy autobusów. Opłata ta może wzrosnąć w kolejnych latach, już w roku 2014 nawet dwukrotnie. Władze miasta decyzję motywują nadmiernym zużyciem nawierzchni dróg i chodników, jak również parków, zabytkowej części miasta i plaż.

W Zagrzebiu pierwsza chorwacka księgarnia typu outlet

2013-01-01
Od października ubiegłego roku działa w Zagrzebiu pierwsza chorwacka księgarnia typu outlet, oferująca około 2,5 tysiąca tytułów. W okazyjnych cenach można w niej kupić najnowsze książki, jak również pozycje wydane kilka lat temu. Księgarnia prowadzi również sprzedaż internetową.
Źródło: www.jutarnji.hr

Likwidacja zerowej stawki VAT

2013-01-01
Wraz z początkiem roku zlikwidowana zostaje zerowa stawka VAT na chleb, mleko, książki, leki, wyroby ortopedyczne oraz bilety do kin, w przypadku których stawka VAT wyniesie 5 procent. Jednocześnie obniżeniu ulega stawka VAT za usługi gastronomiczne, napoje niealkoholowe oraz wino i piwo sprzedawane w lokalach gastronomicznych.
Według szacunków Ministerstwa Finansów, wprowadzenie 5-procentowej stawki VAT na wskazane wyżej wyroby i usługi, zwiększy przychody budżetu o około 1,3 miliardów kun w skali roku.

Źródło: www.hrt.hr