Język chorwacki - informacje
Tłumacz przysięgły języka chorwackiego - Małgorzata Uryga
...chorwacki...croatian...hrvatski...kroaties...kroaziera...croata...
Doniesienia prasowe z Chorwacji
Archiwum wiadomości: Styczeń 2010
zebrane na podstawie chorwackich mediów
Budowa tunelu Sveti Ilija przez góry Biokowo
2010-01-29W zeszłym tygodniu zakończone zostały prace związane z przebiciem tunelu Sveti Ilija przez masyw górski Biokowo. Tunel jest obecnie jednym z najbardziej priorytetowych projektów realizowanych na terenie żupanii Splitsko-dalmatyńskiej. Wojewoda żupanii Splitko-dalmatyńskiej Župan Sanader zdementował informacje, jakie ostatnio pojawiły się w prasie, że kontynuacja budowy tunelu nie będzie możliwa ze względu na brak środków finansowych. Do tej pory na budowę tunelu, którego długość wyniesie 4255 metrów wydano już około 160 mln kun.
Chorwackie Targi VIROEXPO 2010 odwiedziło 23 800 osób
2010-01-29Podczas gdy pozostałe imprezy targowe z Chorwacji odnotowują spadek zainteresowania ze strony wystawiających i odwiedzających osób, tegoroczne 15. Międzynarodowe Targi Gospodarki, Rzemiosła i Rolnictwa w Viroviticy odnotowały rekordową ilość odwiedzających.
Do wzrostu zainteresowania targami przyczynił się niewątpliwie Rząd Republiki Chorwacji, który tegoroczne targi objął swoim patronatem. W trakcie targów VIROEXPO na 22 000 metrach kwadratowych powierzchni wystawienniczej swoje produkty i usługi przedstawiło łączenie 644 firm z 18 krajów.
Stjepan Mešić kończy 10-letnie rządy
2010-01-28Jeden z najbardziej charyzmatycznych przywódców południowo-wschodniej Europy, od dziesięciu lat sprawujący urząd prezydenta, odchodzi na emeryturę. Na stanowisku prezydenta zastąpi go Ivo Josipović 52-letni profesor prawa, który 10 stycznia zwyciężył w drugiej turze wyborów prezydenckich. Mešić będzie pierwszym żyjącym prezydentem Chorwacji, który przekaże urząd swojemu następcy. Pierwszy prezydent Franjo Tuđman zmarł w trakcie pełnienia swoich obowiązków jako głowy państwa.
Superbrands dla 67 chorwackich marek
2010-01-27W roku 2009 zgłoszonych do Superbrands zostało 200 chorwackich marek, z których 67 znak ten otrzymało. Nagrody przyznane zostały na wczorajszej uroczystości, w trakcie której wyróżnione zostały najsilniejsze i posiadające najlepszą pozycję na rynku marki towarowe. Wśród 67 marek, których właściciele zdecydowali się na udział w projekcie znalazły się między innymi: 24sata, Abc interijer, Agrokor, Antena Zagreb, Badel 1862, Bambi, Bang & Olufsen, Becutan, Croatia Records, Diners Club International, Dukat, Mavrović Osobno Iskustvo, Zagrzebski Teatr Miejski Komedija, Konzum, Ledo, Privredni vjesnik, Radio 101, SEGWAY i inne.
Status Superbrand-u otrzymali również muzycy Josipa Lisac i Zlatan Stipišić Gibonni.
Międzynarodowa organizacja Superbrands, w ramach której działa także organizacja Superbrands Adriatic, będąca organizatorem konkursu, obecna jest w 80 krajach. Jej głównym celem jest odkrywanie wiodących marek na poszczególnych rynkach oraz promocja odpowiedniej polityki brandingowej.
Kosor i Vojković nagrodzeni w Tuzli
2010-01-25W trakcie uroczystości w hotelu Tuzla przyznane zostały nagrody dla najważniejszych postaci 2009 roku. Wśród laureatów znalazła się chorwacka premier Jadranka Kosor, nagrodzona jako najważniejsza osoba roku w regionie południowo-wschodniej Europy. Kosor przyjmując nagrodę potwierdziła, że Chorwacja nadal będzie wspierać suwerenną Bośnię i Hercegowinę, a jako przyszły członek Unii Europejskiej zrobi wszystko, aby także Bośnia i Hercegowina znalazła się w Unii.
Nagrodzony został również Hrvoje Vojković prezes zarządu firmy Croatia osiguranje, który ogłoszony został najlepszym menadżerem roku. Odbiór nagrody skomentował jako najlepszy dowód na to, że nawet w czasach kryzysu można odnosić sukcesy.
Rząd planuje 3,5% wzrostu gospodarczego
2010-01-22Rząd przedstawił wstępny program ekonomiczny na okres do końca 2012 roku, według którego oczekiwany wzrost ekonomiczny ma wynieść w roku bieżącym 0,5%, a do roku 2012 3,5%.
Podstawowym celem ma być ochrona stabilności makroekonomicznej, w celu stworzenia warunków do wzrostu gospodarczego. Planuje się zwiększenie konkurencyjności w obszarze rolnictwa oraz turystyce. Rząd planuje także powołanie nowej agencji, która zarządzać miałaby majątkiem państwa.
Na Krku nowa instalacja do produkcji tworzyw sztucznych
2010-01-19Zakłady DINA na wyspie Krk uruchomiły dzisiaj nową instalację do produkcji polietylenu niskiej gęstości. Projekt ten, wart 18 mln euro umożliwi powiększenie mocy produkcyjnych firmy z 70 na 90 tys. ton tworzyw sztucznych rocznie. Zapowiedziano jednocześnie, że kwietniu bieżącego roku firma uruchomi również zmodernizowaną linię do produkcji monomeru chlorku winylu. Do połowy 2011 roku firma planuje zwiększyć produkcję tworzyw do 500 tys. ton rocznie, z czego większość produkcji wysyłana będzie poza granice Chorwacji.
Co spowodowało eksplozję w Rafinerii Sisak?
2010-01-19W Rafinerii Sisak odbędzie się konferencje prasowa, w trakcie której mają zostać wyjaśnione przyczyny awarii, która w ubiegłą sobotę spowodowała eksplozję i pożar instalacji do produkcji paliw.
Dzięki błyskawicznej interwencji zakładowej straży pożarnej oraz miejscowych jednostek straży, pożar został ugaszony po około dwóch godzinach od wybuchu. Wskutek pożaru nikt nie ucierpiał, przyczyna jego wybuchu jednak do dziś nie jest znana. Wiadomo, że instalacja, na której doszło do wybuchu, z powodów technicznych kilka dni wcześniej została zatrzymana.
INA zaprzeczyła wczorajszym informacjom, że kontynuacja działania rafinerii zagraża mieszkańcom Siska i że planuje się jej zamknięcie, choć mieszkańcom miasta rozwiązanie takie z pewnością byłoby na rękę. Nieprzyjemne zapachy oraz stężenie tlenku siarki kilkunastokrotnie przekraczające dopuszczalne normy to tylko przykłady licznych problemów, jakie powoduje rafineria w rejonie uważanym za jeden z najbardziej zanieczyszczonych obszarów Chorwacji.
Ostatnia wizyta prezydenta Stjepana Mešicia w Słowenii
2010-01-15Wczoraj kończący swoją kadencję prezydent Chorwacji Stjepan Mešić złożył ostatnią, pożegnalną wizytę w Słowenii - kraju, który jako pierwszy odwiedził po mianowaniu go prezydentem Republiki Chorwacji. Wizytę rozpoczął od rozmowy ze słoweńskim prezydentem Danilo Türkiem, po południu spotkał się również z szefem słoweńskiego rządu Borutem Pahorem.
Tematem rozmów były wzajemne stosunki obu państw oraz powołanie komisji do spraw rozstrzygnięcia nierozwiązanych dotąd tematów pomiędzy Chorwacją a Słowenią, w tym sporu granicznego. Stjepan Mešić potwierdził, że podpisane niedawno porozumienie arbitrażowe w sprawie rozwiązania sporu granicznego, będzie respektowane, a na jego mocy Słowenia uchyli zastrzeżenia, jakie do tej pory blokowały dalsze negocjacje akcesyjne Chorwacji z Unią Europejską.
Spór graniczny pomiędzy Chorwacją a Słowenią trwa od wielu lat i dotyczy Zatoki Pirańskiej, przez którą Słowenia mogłaby uzyskać pełny dostęp do otwartego morza oraz paru przygranicznych pasów ziemi. Szczególnemu zaostrzeniu konflikt ten uległ w ubiegłym roku, kiedy to z jego przyczyny Słowenia zablokowała Chorwacji możliwość dalszych rozmów o uczestnictwie w Unii Europejskiej.
Rozpoczęcie wydawania biometrycznych paszportów
2010-01-15Od 18 stycznia 2010 roku w Chorwacji rozpocznie się wydawanie paszportów biometrycznych. W odróżnieniu do zwykłego paszportu, paszport biometryczny posiada chip, w którym zgromadzone są dane na temat właściciela dokumentu, od jego danych osobowych do jego fotografii i odcisków palców. W Chorwacji dane te tworzone będą przy wykorzystaniu dwóch fotografii oraz odcisków palców wskazujących obu dłoni. Nowy paszport będzie droższy od starego. Stary paszport kosztował 220 kun, koszt nowego dokumentu wyniesie 390 kun.
Rzeka Krka zanieczyszczona ropą naftową
2010-01-14Ropa naftowa przedostała się do rzeki Krka ze stacji benzynowej Lukoil w Kninie, zanieczyszczając rzekę oraz zagrażając obszarowi położonemu w kierunku Szibenika, w tym Parkowi Narodowemu Krka oraz ujściom wody pitnej dla mieszkańców okolicznych terenów. Plamy ropy naftowej na rzece zauważono w środę po południu, natychmiastowo rozpoczynając akcję, która miała na celu zapobiegnięcie dalszemu rozprzestrzenieniu się zanieczyszczenia. Straż pożarna pracuje nad zaporami, które w przyszłości mogłyby zapobiec zanieczyszczeniu wód podziemnych, zwłaszcza, że do takich incydentów w okolicy Kninu dochodzi dość często w przypadku dużych opadów lub roztopów.
Kosor i Pahor o kolejnym rozdziale w rozmowach Chorwacji w sprawie przystąpienia do Unii Europejskiej
2010-01-1419 lutego na konferencji dotyczącej przystąpienia nowych członków do Unii Europejskiej Słowenia wycofać ma zastrzeżenia, z powodu których Chorwacja w rozmowach o swoim członkostwie w Unii nie mogła zamknąć rozdziałów dotyczących rybołówstwa oraz ochrony środowiska. To najważniejsze ustalenie wczoraj odbytych rozmów chorwackiej Premier Jadranki Kosor z szefem słoweńskiego rządu Borutem Pahorem.
Podczas rozmowy premierzy obu państw uzgodnili również powołanie komisji, która ma zająć się pozostałymi nierozstrzygniętymi kwestiami pomiędzy Chorwacją a Słowenią i zaproponować ich rozwiązania.
Otwarte Centrum Ochrony Warstwy Ozonowej
2010-01-14W Zagrzebiu rozpoczęło działalność centrum utylizacji materiałów szkodliwych dla warstwy ozonowej, którego rolą ma być bezpłatne odbieranie szkodliwych materiałów od firm zajmujących się serwisem urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych oraz gromadzenie ich w odpowiednich zbiornikach.
Zagrzebskie Centrum jest jednym z trzech, jakie obok Rijeki i Splitu uruchomione zostały na terenie Chorwacji.
W roku 1996 Chorwacja opracowała program mający na celu stopniowe wycofanie z obiegu materiałów i środków, powodujących uszkodzenie warstwy ozonowej, na podstawie którego zatwierdzono realizację 13 projektów, z których 10 zostało już zakończonych. Ich celem jest niemal całkowite wyeliminowanie substancji niebezpiecznych dla warstwy ozonowej, co ma nastąpić do końca 2015 roku.
Zużycie tych substancji w Chorwacji stale się zmniejsza. W 2008 roku wyniosło 102,86 ton, przy czym jeszcze w roku 1990 wynosiło 1256 ton.
Rekordowa stopa bezrobocia od 2007 roku
2010-01-12Na koniec grudnia 2009 roku stopa bezrobocia w Chorwacji wyniosła 14,7%. Ze względu na zahamowanie gospodarki oraz spadek PKB w zeszłym roku, szacuje się, że wzrost bezrobocia będzie kontynuowany także w kolejnych miesiącach. Największa liczba ostatnio zarejestrowanych bezrobotnych dotyczy byłych pracowników przemysłu przetwórczego oraz zatrudnionych w branży budowlanej i handlowej. Najwięcej osób bez pracy pozostaje w żupani Splitsko-dalmatyńskiej oraz w Zagrzebiu. Najmniejsze bezrobocie występuje w żupaniach Liczko-seńskiej oraz Krapińsko-zagorskiej.
Zatopione i bez prądu Plitvička Jezera, Karlobag, Donji Lapac
2010-01-12Burtmistrz żupanii Liczko-seńskiej ogłosił klęskę żywiołową z powodu strat, jakie w ostatnich dniach spowodowały opady deszczu, a następnie powódź na terenie gmin Plitvička Jezera, Karlobag i Donji Lapac. Uszkodzona została sieć elektryczna, wskutek czego 11 tysięcy osób pozbawionych zostało prądu. Zniszczeniu uległa także sieć telekomunikacyjna, obiekty turystyczne i budynki mieszkalne, a także liczne sady, lasy i pola uprawne.
Socjaldemokrata Prezydentem Chorwacji
2010-01-11Według podanych przez chorwackie media informacji we wczorajszej drugiej turze wyborów prezydenckich w Chorwacji zwyciężył Ivo Josipović, pokonując swojego rywala, obecnego burmistrza Zagrzebia Milana Bandicia.
Ivo Josipović otrzymał 60,29% głosów, podczas gdy poparcie dla Milana Bandicia wyniosło 39,71%.
Josipović zwyciężył niemal w całej Chorwacji, poza żupanią liczko-seńską . Również w samym Zagrzebiu zdobył dwie trzecie głosów.
Ivo Josipović ma 52 lata. Jest profesorem prawa oraz kompozytorem muzyki klasycznej.
W życiu politycznym obecny jest od 1980 roku, najpierw jako członek Związku Komunistów Chorwacji (SKH), a od początku lat 90-tych Socjaldemokratycznej Partii Chorwacji (SDP). W roku 1994. opuścił partię i wycofał się z życia politycznego, aby w roku 2003 z ramienia partii socjaldemokratycznej wejść w skład chorwackiego parlamentu.
Podczas swojej kampanii prezydenckiej kładł duży nacisk na konieczność bezkompromisowej walki z korupcją.
W 2009 roku Chorwaci kupili prawie połowę mniej samochodów niż w roku ubiegłym
2010-01-04W ciągu zeszłego roku w Chorwacji zostało zarejestrowanych blisko 45 tysięcy nowych samochodów, co stanowi prawie o połowę mniejszą ilość, aniżeli w roku 2008. Najlepiej sprzedającą się marką na rynku chorwackim był Opel. Nowych samochodów tej marki sprzedano w ubiegłym roku 4869, co stanowiło ilość o 57,5% mniejszą w stosunku do roku ubiegłego oraz oznaczało spadek udziału Opla w rynku chorwackim z 12,98% w roku 2008 do 10,85% w 2009. Drugie miejsce na chorwackim rynku samochodowym zajmuje Volkswagen, który w 2008 roku sprzedał 4 436 nowych samochodów, to jest o 46,5% mniej niż w roku poprzednim, zwiększając jednak nieco swój udział w rynku (z 9,39% na 9,88%). Dobrze sprzedającymi markami były również Renault mający 8,92% udziału w rynku, Peugeot (7,67%) oraz Skoda (6,45%).
Serbski pozew przeciwko Chorwacji
2010-01-04W poniedziałek 4 stycznia Serbia złożyła do Międzynarodowego Trybunału w Hadze pozew przeciwko Chorwacji, z oskarżeniem o akty ludobójstwa w latach 1991-1995. Złożenie aktu nastąpiło w odpowiedzi na podobny pozew zgłoszony do Hagi przez stronę chorwacką. Zdaniem szefa serbskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych był to ruch, którego Serbia chciała uniknąć, jednak z uwagi na brak chęci ze strony Chorwatów wycofania pozwu oskarżającego Serbię, była to konieczność. Złożenie pozwu Serbowie tłumaczą koniecznością udowodnienia, iż Chorwacja w latach 1991-1995 dopuściła się aktów ludobójstwa na obywatelach serbskich. Chodzi przede wszystkim o operację Burza (chor. Oluja), mającą na celu odzyskanie przez Chorwatów terenów Krajiny, od 1991 roku znajdującą się w rękach separatystów serbskich. W trakcie akcji Burza ucierpiały setki Serbów, a ponad 200 tysięcy osób tej narodowości uciekło z Chorwacji pozostawiając swoje majątki.
Część mieszkańców Chorwacji bez telewizji
2010-01-03Żupanie Primorsko-Gorańska oraz Istarska będą pierwszymi, w których 26. stycznia wyłączony zostanie analogowy sygnał telewizyjny i rozpocznie się cyfrowe nadawanie programu telewizyjnego. Oznacza to, że od tego dnia sygnał telewizyjny będzie mógł być odbierany tylko w tych domach, których właściciele zakupili konwertery sygnału analogowego na cyfrowy i podłączyli je do telewizorów lub posiadają odbiorniki telewizyjne, które same dokonują zamiany sygnału na cyfrowy.
Cyfrowy sygnał telewizyjny gwarantuje wysoką jakość obrazu i choć część mieszkańców żupanii Primorsko-Gorańskiej i Istarskiej nabyła już odpowiedni do jego odbioru sprzęt, część tamtejszej ludności 26. stycznia zostanie pozbawionych możliwości odbioru telewizji. Szacuje się, że będzie to dotyczyć około 850 domów na tym terenie. W niektórych miejscach nie wystarczy też samo nabycie konwertera sygnału. Tylko w Rijece istnieje cały szereg starych budynków, których systemy antenowe nie są przygotowane do dystrybucji sygnału cyfrowego. Szacuje się, że sygnał cyfrowy będzie mógł objąć swym zasięgiem ok. 95% obszaru Chorwacji. W starych kamienicach, gdzie nie będzie możliwe rozprowadzenie sygnału cyfrowego z dachu budynku do poszczególnych mieszkań, wyłączenie sygnału analogowego będzie oznaczać zatem po prostu brak możliwości odbioru obrazu. Telewizję będą mogli odbierać tylko ci, którzy zdecydują się na wykupienie telewizji kablowej lub którzy dokupią specjalne urządzenie konieczne, aby sygnał cyfrowy został przesłany do ich telewizorów. Koszt zakupu takiego urządzenia to jednak około 5 tys. kun. Pomimo tego, że według ostatnich danych urządzenia gwarantujące odbiór telewizji cyfrowej ma na terenie tych dwóch żupani posiada dopiero około 24% mieszkańców, nie planuje się przesunięcia ustalonej daty wyłączenia sygnału analogowego na datę późniejszą.
Proces przechodzenia z nadawania sygnału analogowego na cyfrowy ma przebiegać w Chorwacji w kilku etapach i zakończyć się 1. stycznia 2011 roku.
Seria trzęsień ziemi w okolicach Dubrownika
2010-01-02Sejsmografy Chorwackiej Służby Sejsmologicznej odnotowały w sobotę serię umiarkowanych wstrząsów z epicentrum zlokalizowanym około 40 kilometrów na południowy-wschód od Dubrownika, na granicy Chorwacji z Czarnogórą. Trzęsienie ziemi było odczuwalne w Dubrowniku i okolicy. Seria wstrząsów rozpoczęła się o godzinie 12:30 z siłą 2,9 stopni w skali Richtera. Drugi wstrząs o sile 3 stopni w skali Richtera zanotowano o 12:42, a dwa kolejne o sile 2,9 i 3 stopni odpowiednio o godzinie 12:59 i 13:00.
Rzeka Cetina zatopiła starą część Omiša
2010-01-01W nocy z 31. grudnia na 1. stycznia 2010 roku rzeka Cetina wylała zatapiając starówkę miasteczka Omiš. Pod wodą znalazł rynek miasteczka, targowisko oraz pobliskie restauracje. Częściowo zatopiona została także droga przy wyjeździe z miasta w kierunku Splitu. Dziś w godzinach przedpołudniowych woda wróciła do swojego koryta.