Obchody Dnia Państwowości w Republice Chorwacji

W dniu 30 maja obchodzony jest w Chorwacji Dzień Państwowości (po chorwacku Dan državnosti), który jest dniem wolnym od pracy. W okresie od 2002 do 2019 roku Dzień Państwowości obchodzono 25 czerwca. Data ta nawiązuje do 25 czerwca 1991 roku, kiedy to Chorwacja ogłosiła niepodległość, po referendum, które miało miejsce w maju 1991 roku, w którym niemal 95% Chorwatów opowiedziało się za odłączeniem od Jugosławii i utworzeniem niezależnego państwa chorwackiego.
Dni te były jednocześnie początkiem wejścia w stan wojny z Jugosławią (właściwie z Serbią). W różnych częściach kraju doszło do intensywnych walk. Armia jugosłowiańska miała 180 tysięcy żołnierzy oraz ok. 2 tysiące czołgów, a pretekstem do interwencji wojskowej było załagodzenie konfliktów etnicznych. Po kilku tygodniach działań wojennych Chorwacja została nakłoniona przez największe państwa Europy zachodniej do zawieszenia na trzy miesiące deklaracji niepodległościowej. W tym czasie Serbowie zdążyli wprowadzić na teren Chorwacji większe szeregi własnego wojska i policji. W sierpniu 1991 roku Serbowie mieli pod kontrolą jedną trzecią terenów państwa chorwackiego. Rozpoczęły się zakrojone na szeroką skalę ataki na terytorium Chorwacji, obejmujące wschodnią Slawonię oraz Vukovar. Bitwa o Vukovar była jednym z kulminacyjnych momentów wojny. Miasta broniło niespełna 2 tysiące lekko uzbrojonych żołnierzy chorwackiej Gwardii Narodowej i ochotników, przeciwko którym walczyło 36 tysięcy żołnierzy Jugosłowiańskiej Armii Ludowej wspieranej przez oddziały paramilitarne. Vukovar stał się wówczas pierwszym całkowicie zniszczonym miastem w Europie po zakończeniu II wojny światowej. Dokładna liczba ofiar po stronie chorwackiej do dziś nie jest znana, ale według niektórych szacunków było to 3-4 tysięcy osób, głównie cywili. Chorwaci przegrali wprawdzie bitwę o miasto, jednak po wojnie Vukovar wrócił pod chorwackie zwierzchnictwo.
Po trzech miesiącach zawieszenia deklaracji niepodległościowej, 8 października 1991 rok Chorwacja ogłosiła pełną niepodległość i niezależność od Jugosławii. Dzień ten współcześnie jest obchodzony jako Święto Niepodległości.
Niepodległość Chorwacji uznały najpierw Niemcy pod koniec 1991 roku, a w styczniu kolejne kraje, w tym Polska, Stany Zjednoczone oraz kraje Unii Europejskiej. Również w styczniu 1992 roku nastąpiło uznanie niepodległości przez Europejską Wspólnotę Gospodarczą. Sama wojna trwała jednak aż do sierpnia 1995 roku.
Szacuje się, że w wojna pochłonęła ponad 100 tysięcy ofiar, tysiące ludzi opuściło swoje domy, wiele budynków zostało zrównanych z ziemią.
Wojna ta, która miała miejsce stosunkowo niedawno, pozostaje w pamięci chorwackiego społeczeństwa, a wszelkie przejawy patriotyzmu są bardzo mocno widoczne.
Z okazji dzisiejszego święta w całej Chorwacji odbywają się obchody związane z upamiętnieniem wydarzeń tamtych dni, koncerty, występy, odprawiane są msze święte. Budynki urzędów i instytucji państwowych ozdabiane są flagami, podobnie zwykli mieszkańcy Chorwacji wywieszają flagi przy swoich domach i są niezwykle dumni ze swojej ojczyzny i wolności.
Były premier Chorwacji, Zoran Milanović, powiedział o tych czasach „Za to co mamy dzisiaj, ludzie oddali życie”. To słowa, o których tak łatwo zapomnieć w czasach pokoju…Chorwaci nie zapominają…