Sławni Chorwaci

Wizjonerskie dzieła chorwackiego Leonardo da Vinci

Faust Vrančić jest uważany za jednego z geniuszy  renesansu. To autor pierwszego chorwackiego słownika, humanista, językoznawca i poeta. Najbardziej znany jest jednak jako autor projektów wynalazków i rozwiązań technicznych.  W dziele Machinae Novae zamieścił projekty kilkudziesięciu urządzeń i rozwiązań technicznych, które opisał w sposób zdecydowanie wykraczający poza możliwości techniczne epoki, w której żył – wykonanie wielu z nich było możliwe dopiero wiek później, po odkryciu kolejnych praw fizyki i wraz z rozwojem wiedzy technicznej.

Najbardziej znanym projektem Fausta Vrančicia jest szkic „latającego człowieka” Leteći čovjek (lat. Homo volans), stworzony po przeanalizowaniu szkiców spadochronu Leonarda da Vinci. Narysowana przez Vrančicia wersja to projekt drewnianej kwadratowej ramy, na której rozpięta jest tkanina z przymocowanymi do niej linami, na których zawieszony jest człowiek – całość przypominająca znany współcześnie spadochron. Choć nie ma na to dowodów Vrančić – jako 65-letni schorowany już wówczas człowiek, ponoć wykonał pierwszy udany skok ze spadochronem z dzwonnicy Bazyliki św. Marka w Wenecji, a także z wieży Katedry św. Marcina w Bratysławie.

various, Public domain, via Wikimedia Commons

Vrančić jest też autorem wielu innych projektów i rozwiązań technicznych, między innymi turbiny wiatrowej, mostu wiszącego i mostów łukowych czy kolejki linowej.

Faust Vrančić, Public domain, via Wikimedia Commons

W miejscowości Prvić Luka na wyspie Prvić znajduje się muzeum – Centrum Fausta Vrančicia,  w którym można obejrzeć eksponaty związane z geniuszem tego wielkiego człowieka. Na wyspę można dostać się promem kursującym z Szybenika lub z Vodic.

Od roku 1992 w Chorwacji przyznawana jest Narodowa Nagroda Kultury Technicznej „Faust Vrančić”, którą otrzymują osoby fizyczne, a także stowarzyszenia i inne osoby prawne za wybitne osiągnięcia w zakresie kultury technicznej.

Źródło:

Centrum Fausta Vrančicia

Wikipedia