Šokol – wędliniarski specjał z Ninu

Šokol to nazwa wędliny wytwarzanej z odpowiednio przygotowanej i suszonej na wietrze karkówki wieprzowej. Tradycję przygotowywania šokolu przekazuje się z pokolenia na pokolenie już od XVII wieku, a szczególnie żywa jest ona w Ninie i okolicy. Co roku w Ninie odbywa się Ninska šokolijada – uroczystość, w trakcie której celebruje się tę wielowiekową i wybitną specjalność kulinarną. Działania na rzecz zachowania tego elementu niematerialnego dziedzictwa kulturowego prowadzi w Ninie Stowarzyszenie Šokolari Nin.

Czym jest šokol?

Šokol to rodzaj naturalnie wytwarzanej wędliny, przypominającej nieco pršut. Proces jego przyrządzenia jest skomplikowany i trwa kilka miesięcy. Mięso z karkówki wieprzowej jest najpierw solone przy użyciu soli morskiej, a następnie moczone w czerwonym winie. Kolejnym etapem jest natarcie mięsa specjalną mieszaniną aromatycznych przypraw. Następnie mięso jest wkładane do specjalnych siatek i najpierw wędzone, a później długo suszone na wietrze – wystawiane na działanie bury, co sprawia, że uzyskuje specyficzny smak i aromat.

W przeszłości każda rodzina miała nieco inną recepturę przyrządzania tego specjału – szczegóły dotyczące ilości dodatków i kompozycji przypraw trzymano w tajemnicy i przekazywano z pokolenia na pokolenie. Sprawiało to, że każdy šokol, choć teoretycznie zrobiony z tego samego gatunku mięsa, był nieco inny w smaku, a przez to wyjątkowy. Gotowy šokol ma z zewnątrz brązowo-szary kolor, a po przekrojeniu jest ciemnoczerwony, z nitkami białego tłuszczu.

Dzisiaj tradycja wytwarzania tego specjału nie jest już tak żywa jak niegdyś, stąd kilkanaście lat temu podjęto działania mające na celu zachowanie i rozpowszechnienie tej części niematerialnego dziedzictwa kulturowego, a jednym z ich przejawów jest organizowana co roku impreza – Ninska šokolijada.

Ninska šokolijada

Pierwszy raz Ninską šokolijadę zorganizowano w 2003 roku i szybko wydarzenie to zdobyło swoich zwolenników, stając się jedną  z bardziej rozpoznawalnych kulinarnych imprez w Chorwacji. Co roku, pod koniec lipca organizuje je Wspólnota Turystyczna Miasta Nin. W imprezie udział biorą osoby wytwarzające šokol – nazywani šokalarami. Oprócz możliwości skosztowania różnych odmian tego mięsnego specjału, w trakcie Šokolijady można też zapoznać się szeroką ofertą innych tradycyjnych wyrobów gastronomicznych regionu.

Jeśli nie uda Wam się być w Ninie w czasie šokolijady, nic straconego. Šokol można bez trudu znaleźć w miejscowych sklepach.

Warto też dodać, że šokol jest niezwykle uniwersalny – pasuje do dań gotowanych, w tym jednogarnkowych, ale może też być dodatkiem do sałatek i risotta. Można go też oczywiście spożywać bez żadnych dodatków 🙂

Źródło: www.livecamcroatia.com, wikipedia, zona-zadar.hr

Zdjęcie: Autor Andrej Šalov