Najpiękniejsze chorwackie wyspy – Korčula
Szósta pod względem wielkości wyspa na Adriatyku położona w południowej Dalmacji i rozciągająca się równoległe do półwyspu Pelješac. Na wyspie znajduje się wspaniałe, otoczone kamiennymi murami miasto o tej samej nazwie, słynące z kultywowania dawnych tańców rycerskich oraz promowane jako miejsce narodzin słynnego podróżnika i odkrywcy Marco Polo. Znajdziemy tu też gęste lasy, wysokie wzniesienia oraz idylliczne zatoczki i plaże.
Jak dostać się na wyspę Korčula
Wyspa znajduje się w niewielkiej odległości od półwyspu Pelješac i można dostać się na nią promem z położonego na półwyspie miasteczka Orebić. Promy samochodowe wypływające z Orebicia dopływają na wyspę do miejscowości Dominče, oddalonej o kilka minut jazdy samochodem od stolicy wyspy. W sezonie promy z Orebicia odpływają co godzinę, aż do zmroku. Czas przeprawy wynosi około 15 minut. Promy zabierające wyłącznie pasażerów kursują z Orebicia bezpośrednio na stare miasto Korčulę.
Na wyspę można też dopłynąć promem lub katamaranem ze Splitu, Hvaru lub z Dubrownika, a także z Ploče.
Rejs promem ze Splitu trwa 3 godziny. Prom dopływa do portu w Velej Luce, oddalonej od Korčuli o około 50 kilometrów.
Ukształtowanie terenu
Wyspa ma powierzchnię 271,47 kilometrów kwadratowych. Jej długość to 46,8 km, a szerokość 7,8 km. Długość linii brzegowej wynosi 190,7 m. Najwyższymi wzniesieniami wyspy są szczyty Klupca (568 m n.p.m.) oraz Kom (510 m n.p.m.). Wyspa jest zalesiona – dużą jej część pokrywają lasy, które z daleka sprawiają wrażenie czarnych plam. Stąd wzięła się nazwy wyspy – od greckiego słowa korkyra, oznaczającego ‘czarny’.
Wyspa jest górzysta i ma wyjątkowo rozwiniętą linię brzegową. Jest bogata w liczne zatoczki, w których znajdują się mniejsze i większe plaże, przy czym wiele z nich jest raczej kameralna, nie dostosowana do przyjęcia większej liczby osób.
Klimat wyspy
Wyspa ma łagodny, śródziemnomorski klimat i jest jednym z najbardziej nasłonecznionych miejsc w Chorwacji (średnio przez 2671 godzin w roku). Przeciętna temperatura wynosi w lipcu 26,9˚C, a zimą, w styczniu 9,8˚C.
Historia wyspy
Pierwsza osada została założona przez Greków i Ilirów, a w I wieku Korčulę zdobyli Rzymianie. Kiedy Cesarstwo Rzymskie upadło, miasto należało do Gotów oraz do Bizancjum. W X wieku rządy nad Korčulą rozpoczęli Wenecjanie. W 1214 roku miasto i wyspa na krótko stały się samodzielne. W tym czasie w Korčuli uchwalono jeden z pierwszych w Europie statutów miasta – Statut miasta i wyspy Korčula. W następnych latach miasto było pod panowaniem różnych rządów – między innymi Republiki Weneckiej, Republiki Dubrownickiej, Wenecji i Austrii.
Główne miasta wyspy
Korčula
Centralna część Korčuli to średniowieczne miasto otoczone potężnymi murami, przez co nazywane bywa „małym Dubrownikiem”. Rozplanowanie miasta – jedna główna ulica i odchodzące od niej boczne uliczki, z lotu ptaka przypomina rybi szkielet.
Starówka ma zwartą zabudowę i została tak zaplanowana, aby docierały do niej ciepłe wiatry jugo, a zimna bora została zatrzymana. Sama starówka jest niewielka – ma zaledwie 300 metrów długości i 170 szerokości.
Obecnie miasto liczy sobie około 6 tysięcy mieszkańców.
Parkowanie w Korčuli
W mieście wyznaczono kilka parkingów, płatnych i darmowych. Informacje na temat dokładnej ich lokalizacji można znaleźć na tej stronie, z której pochodzi zamieszczona poniżej mapka.
W szczególności warte polecenia są bezpłatne parkingi oznaczone jako „Free park and ride”, z których do centrum miasta można dojść pieszo (z parkingu zlokalizowanego nad centrum miasta, przy Ulicy 45 (na mapce oznaczonego punktem 6.) lub dojechać specjalnymi bezpłatnymi samochodami (takie jeżdżą z parkingu zlokalizowanego przy cmentarzu – na mapce oznaczonego numerem 5.)
Najważniejsze zabytki Korčuli
Mury i baszty
Starówkę otaczają kamienne mury obronne wzniesione w okresie od XIV do XVI wieku. Mury wzmacniają baszty – Tiepolo, Capello, Balbi i Barbarigo, a przy wejściu głównym wznosi się brama Veliki Revelin. Na bramie umieszczono dwie kamienne tablice – pierwsza przedstawiająca lwa ze skrzydłami jest symbolem rządów Republiki Weneckiej, a druga upamiętnia 1000-lecie koronacji pierwszego króla Chorwacji Tomislava. Do bramy prowadzą kamienne schody, zbudowane w miejscu dawnego zwodzonego mostu.
System murów obronnych uzupełniają dodatkowe wieże chroniące pobliski pałac gubernatora oraz baszta przy zachodnim nabrzeżu.
Plac i Katedra św. Marka (Katedrala sv. Marka)
Główną częścią starówki jest podłużny plac św. Marka (Trg sv. Marka), na którym znajduje się Katedra św. Marka – najważniejszy i najwspanialszy zabytek starówki Korčuli, który został zbudowany w okresie od XIV do XVI wieku na fundamentach XIII-wiecznego kościoła. Katedrę zbudowano z miękkiego wapienia charakterystycznego dla większości budowli na wyspie. Kamień ten rozsławił samą wyspę, ale też pracujących tutaj kamieniarzy.
Wstęp do wnętrza Katedry i wieży jest płatny (wejście do Katedry 3 EUR/os., na wieżę 5 eur/os. – ceny z 2024 r.)
Jest to trójnawowa bazylika, którą charakteryzuje połączenie stylów, z przewagą elementów gotyckich i renesansowych. Wieża i kopuła jest dziełem Marka Andrijiča. Uwagę przyciąga koronkowa loggia dzwonnicy z kopułą, jak i kunsztowne detale architektoniczne na fasadzie budynku.
Wnętrze katedry kryje cenny obraz Zwiastowanie ze szkoły Tintoretta oraz obraz w ołtarzu głównym autorstwa samego mistrza z 1550 roku, przedstawiający patronów Korčuli – św. Bartłomieja, św. Hieronima i św. Marka. Według legendy pomogli oni w odparciu Turków, którzy oblegali miasto w XVI wieku.
Drewniane sklepienie wnętrza kościoła przypomina dno statku.
Warto wspiąć się na dzwonnicę przy katedrze, z której roztacza się wspaniały widok na stare miasto.
Skarbiec Biskupi (Opatska riznica)
Usytuowany jest tuż przy Katedrze św. Marka. Przechowywany jest w nim duży zbiór różnorodnych dzieł sztuki – obrazów, ikon, wyrobów ze złota, srebra i porcelany, a także wydobytych z morza naczyń i waz rzymskich. W siedmiu salach skarbca prezentowane są też dzieła Bassana, Carpaccia oraz różnych chorwackich mistrzów.
Muzeum Miejskie (Gradski muzej)
Mieści się naprzeciwko Skarbca w pałacu z XVI wieku. Muzeum prezentuje eksponaty związane z historią miasta, od czasów przybycia Greków na wyspę, przez panowanie Rzymian i Wenecjan aż do czasów współczesnych. Część ekspozycji poświęcona jest słynnym kamieniarzom z Korčuli.
Wieża Marco Polo
Znajduje się niedaleko Katedry, przy ulicy Depolo. Wieża przylega do domu, w którym ponoć urodził się Marco Polo. Do dnia dzisiejszego zachowały się jedynie pozostałości tego budynku i obecnie można je zwiedzać (obowiązują bilety wstępu). Nie wiadomo niestety do końca czy słynny podróżnik rzeczywiście urodził się w Korčuli, czy – jak wynika z innych źródeł – w Wenecji lub w jeszcze innym miejscu (niektóre źródła jako miejsce jego narodzin podają okolice Szybenika). Mieszkańcy Korčuli uznają jednak Marco Polo za swojego rodaka, twierdząc, że to właśnie tutaj się urodził i dopiero mając piętnaście lat przeprowadził się do Wenecji.
Kościół św. Piotra (Crkva sv. Petra)
Niewielki gotycki kościół z XIV wieku z fasadami pokrytymi płaskorzeźbami pochodzącego z Mediolanu artysty Bonino. Wnętrze kościoła jest skromnie urządzone i znajduje się w nim 12 drewnianym rzeźb przedstawiających apostołów, które wykonał słynny rzeźbiarz Francesco Terilli. Ołtarz zdobi kolejna rzeźba przedstawiająca postać św. Piotra. Autorem tej ostatniej jest anonimowy wenecki artysta. W podziemiach tej niewielkiej świątyni mieszczą się grobowce oraz najstarszy grób w Korčuli datowany na 1400 r.
Kościół Wszystkich Świętych (Crkva sv. svetih)
Pochodzi z początku XIV wieku. Na uwagę zasługuje ołtarz uznawany za jeden z najpiękniejszych barokowych ołtarzy w kraju, ze słynną Pietą – dziełem austriackiego rzeźbiarza Georga Raphaela Donnera. Kościół wyróżnia się też kasetonowym stropem autorstwa T. Kokolja, a w jego wnętrzu znajduje się pochodzący z XV w. poliptyk Blaža Trogiranina.
Muzeum Ikon (Muzej ikona)
Znajduje się przy Kościele Wszystkich Świętych i prezentowana jest w nim ekspozycja bizantyjskich ikon.
Kościół św. Michała (Crkva sv. Mihovila)
Barokowy kościół znajdujący się na rynku Antuna i Stjepana Radicia (Trg Antuna i Stjepana Radića). Obecny wygląd kościół uzyskał w XVII i XVIII wieku.
Ulica dobroczynności (Ulica javne dobrotvornosti)
To jedyna ulica starej części Korčuli, na której nie ma schodów. Nazywana jest też Ulicą Myślicieli. Naprzeciwko niej znajduje się jedyna w Korčuli prywatna ulica.
Kościół i Klasztor Dominikański św. Mikołaja (Crkva i Dominikanski samostan Sv. Nikole)
Umiejscowiony jest poza centrum miasta, przy prowadzącej na zachód promenadzie wiodącej do dzielnicy Medvinjak (należącej do gminy Žrnovo).
Kościół zbudowano jako dwunawowy budynek. We wnętrzu kościoła znajduje się barokowy ołtarz św. Mikołaja z 1629 roku oraz obraz Męczeństwo św. Piotra Męczennika (stara kopia obrazu Tycjana).
Wzgórze św. Antoniego (Glavica sv. Antuna)
Znajduje się w odległości zaledwie pół godziny pieszo od centrum Korčuli w kierunku miejscowości Lumbarda. Na szczyt wzgórza prowadzi 101 schodków, przy których ciągnie się aleja zasadzonych w 1708 roku cyprysów.
Do alei można dojść pieszo lub dojechać samochodem. U podnóża wzgórza znajduje się niewielki parking, gdzie można bezpłatnie zaparkować samochód.
Na szczycie wzgórza wnosi się kaplica św. Antoniego. Kościółek został wzniesiony w XIV wieku jako kościół św. Antoniego Pustelnika, a w XVII wieku został odnowiony i obecnie jest poświęcony św. Antoniemu z Padwy.
Wzgórze oferuje szlaki dla turystów, można tam wybrać się na wycieczkę pieszą lub rowerową.
Z miejsca tego roztacza się wspaniały widok na wybrzeże, okoliczne winnice oraz gaje oliwne.
Wydarzenia w Korčuli
Świętowanie połowy roku
W Korčuli zachował się dość nietypowy zwyczaj uroczystego świętowania połowy roku. Zdarzenie to odbywa się corocznie w nocy z 30 czerwca na 1 lipca. Uliczkami miasta przechodzi wówczas pochód mieszkańców różnorodnie przebranych niczym w trakcie karnawału. Tej nietypowej uroczystości towarzyszą występy muzyczne oraz tańce, a o północy niebo rozświetlają fajerwerki.
Pokazy tańców z mieczami
Korčula jest znana z kultywowania tradycji dawnych tańców rycerskich z mieczami, takich jak moreška, kumpanija czy moštra. Kulminacja wydarzeń związanych z pokazami tańców przypada na koniec lata, kiedy to co roku w Korčuli ma miejsce Festiwal Tańców Rycerskich. Ale pokazy moreški można też obejrzeć w trakcie całego sezonu letniego. Niezwykły spektakl okraszony muzyką i światłami odbywa się po zmroku przy murach miasta, a towarzyszy mu niezwykła atmosfera.
W sezonie letnim Moreškę można obejrzeć w Korčuli w każdy poniedziałek oraz czwartek. Spektakle rozpoczynają się o godzinie 21:00 i obowiązują na nie bilety wstępu (liczba miejsc jest ograniczona). Koszt biletu dla jednej osoby wynosi 25 EUR (dane z 2024 r.). Taniec przedstawiamy jest na małym placyku znajdującym się niedaleko Placu św. Marka.
Więcej na temat tańców na Korčuli i różnicach między nimi można przeczytać w tym wpisie:
Święto patrona miasta św. Teodora – 29 lipca
Uroczyste przedstawienie moreški ma również miejsce w dniu patrona Miasta Św. Teodora, to jest 29 lipca każdego roku. Taniec można wówczas obejrzeć, poza „tradycyjnym” miejscem w obrębie starówki (z biletami wstępu) również bezpłatnie, na placu przy pomniku usytuowanym przy nabrzeżu miasta. Miejsce to posiada znaczną liczbę miejsc siedzących na okalających placyk schodach, jednak z uwagi na ogromne zainteresowanie, jakim przedstawienie się cieszy, miejsce warto zająć na co najmniej godzinę przed planowaną godziną rozpoczęcia.
W dniu tym ma również miejsce szereg dodatkowych uroczystości, spośród których warto wspomnieć o mszy w katedrze św. Marka, którą wieńczy procesja, w trakcie której relikwie świętego wynoszone są w uroczystej oprawie za mury miasta.
Międzynarodowy Festiwal Marco Polo
Pierwszy raz festiwal zorganizowano w 1996 roku. W trakcie festiwalu organizowany jest szereg wydarzeń związanych z postacią Marco Polo, można posłuchać folklorystycznych pieśni czy wziąć udział w degustacji lokalnych win i innych specjałów.
Inscenizacja bitwy morskiej miedzy Wenecją a Genuą
To wydarzenie odbywające się we wrześniu. Inscenizacja jest poświęcona bitwie morskiej, która miała miejsce 7 września 1298 roku, w której uczestniczył Marco Polo.
Blato
Jest położone w centralnej części Korčuli, przy drodze z Velej Luki do Korčuli. Miejscowość obecnie zamieszkuje około 4 tysięcy osób. Osiedle kaskadowo usytuowanych domków zbudowane zostało na kilku pagórkach wokół centrum, które stanowi mała dolina. Wzdłuż nich ciągnie się długa aleja lipowa, wzdłuż której zbudowano w obecnych już czasach budynki użyteczności publicznej: szkołę, hotel, bank, sklepy, Urząd Miejski, Ośrodek Zdrowia, itp. Aleja lip w Blacie ma długość około 1 kilometra i jest drugim najdłuższym takim szpalerem lip w Europie – pierwszym jest słynna aleja pod lipami w Berlinie.
Dawniej Blato odgrywało ważną rolę w gospodarce wyspy, która w głównej mierze opierała się na rolnictwie. Było to możliwe za sprawą wyjątkowo żyznej gleby – miasteczko powstało bowiem na terenach osuszonego jeziora. Stąd wzięła się też jego nazwa – od słowa blato, oznaczającego błoto. W miejscu tym przeważały gaje oliwne, winnice oraz plantacje fig.
Lokalizacja miasta z dala od morza, a więc w miejscu niedostępnym dla przepływających w jego pobliżu w dawnych czasach piratów spowodowała znaczne przyspieszenie rozwoju Blata w porównaniu do innych, nadmorskich miejscowości wyspy. Osiedlali się tutaj zamożniejsi mieszkańcy wyspy, zadowoleni z panujących tu warunków, budując spore, często bardzo okazałe posiadłości.
Na początku XX wieku miasto bardzo jednak podupadło. Przyczyniła się do tego inwazja filoksery – szkodnika atakującego korzenie winorośli, który spowodował zniszczenie ogromnych połaci winnic. Z miasteczka, które w 1921 roku liczyło 8270 mieszkańców, według dostępnych danych w latach 1924-1925 wyjechało ponad 1200 osób. Większość z nich wyemigrowała najpierw do Ameryki Południowej, a następnie do Australii. Obecnie w Sydney mieszka trzy razy więcej potomków mieszkańców Blata aniżeli obecnie w samym Blacie.
W dzisiejszych czasach Blato jest małą, wydawać by się mogło senną miejscowością, która ma jednak swój urok, pomimo tego, że nie znajduje się w bezpośredniej bliskości morza.
W okresie letnim, w Blacie realizowany jest bogaty program kulturalny. W sezonie letnim odbywają się tu pokazy teatralne, przedstawienia dla dzieci, występy zespołów ludowych, a także organizowane są seanse filmowe pod gołym niebem. Blato to też kolejna miejscowość na wyspie, gdzie można zobaczyć pokazy tradycyjnych tańców z mieczami – tu, przy dźwiękach bębnów tańczona jest kumpanija. Poza Blatem, tradycja tego tańca jest też żywa w innych miejscowościach na wyspie, m. in. w miejscowościach Pupnat, Čara, Smokvica oraz w Velej Luce.
Najważniejsze miejsca
Plac miejski Plokati
Jest centralnym punktem miejscowości, na którym znajduje się wybudowana w 1700 roku Loggia, a także Kościół Wszystkich Świętych z dzwonnicą z XVII wieku. W miejscu tym odbywają się wszystkie najważniejsze wydarzenia kulturalne, w tym cykl imprez organizowanych co roku w lipcu i sierpniu, czyli tak zwane Blatsko ljeto. W trakcie imprezy można obejrzeć spektakle, a także inscenizację tańca rycerskiego kumpanija, podobnego do tańczonej w pobliskiej Korčuli moreški.
Kościół Wszystkich Świętych z dzwonnicą z XVIII wieku
Trzynawowy kościół z XVIII wieku zbudowany w stylu barokowym. Jego wnętrze ozdobione jest freskami, rzeźbami i obrazami oraz ołtarzem z drewna i marmuru. Znajdująca się tuż przy kościele dzwonnica jest jednym z najwyższych budynków w Blacie. Można z niej podziwiać wspaniały widok na okolicę. W budynku mieszczącym się przy kościele zgromadzono zbiór dzieł sztuki, drogocenności, dokumentów, znalezisk archeologicznych związanych z przeszłością miejscowości.
Sanktuarium Błogosławionej Marii Propetog Petković
Poświęcone jest Marii Petković od Jezusa Ukrzyżowanego, która została beatyfikowana 6 czerwca 2003 r. przez papieża Jana Pawła II jako pierwsza w dziejach Chorwatka.
Wystawa etnograficzna/ skansen (Etno kuća Barilo)
Stała wystawa eksponatów prezentujących życie dawnych mieszkańców Blata. Na zbiory składają się przedmioty codziennego użytku, narzędzia rolnicze, stroje, przedmioty z kamienia i drewna. Skansen jest otoczony ogrodem, w którym zasadzono aromatyczne zioła i kwiaty.
Ciekawostki dotyczące Blata
- W miejscowości znajduje się jedyne na wyspie źródło wody pitnej, które zaopatruje samo Blato oraz okoliczne miejscowości.
- Lokalną specjalnością Blata jest Lumblija – ciasto zrobione z dodatkiem syropu bazującego na lokalnym winie, z takimi dodatkami jak gałka muszkatołowa, goździki, cynamon oraz bakalie. Tradycja przyrządzania tego ciasta jest bardzo długa, a jej początki sięgają czasów obecności na terenie wyspy wojsk Napoleońskich. Ponoć jedna z miejscowych dziewcząt przygotowała je po raz pierwszy dla francuskiego żołnierza, który musiał opuścić wyspę, z związku z wycofywaniem się wojsk z Korčuli. Dziewczyna przygotowała ciasto, do którego dołączyła słowa „nie zapomnij o mnie”. Pomysł na przepis na ciasto został podchwycony przez innych i z czasem Lumblija stała się wizytówką tej niewielkiej miejscowości. Obecnie, co roku odbywają się w niej Dni Lumblii – wydarzenie, podczas którego wybierane jest w konkursie najlepsze ciasto. Ciasta można też spróbować w wielu cukierniach i kawiarniach.
- Miasteczko Blato i okolice są również znane ze swoich starochorwackich kościółków – niewielkich, średniowiecznych kamiennych budowli rozsianych po całej okolicy.
Vela Luka
Znajduje się w zachodniej części wyspy, na krańcu zalewu o tej samej nazwie i jest obok Korčuli największą miejscowością na wyspie. Obecnie zamieszkuje ją około 5 tysięcy osób. Jest osłonięta od zimnego wiatru bora, a latem wieje tu ciepły wiatr mistral. Nazwa miasta, w dosłownym tłumaczeniu, oznacza 'duży port’, a obecność licznych statków i promów potwierdza tę nazwę.
Miasto jest najważniejszym punktem połączeń promowych – to tutaj dopływają promy ze Splitu i innych większych miast.
Starówka miasta jest niewielka i skupiona wokół centralnie zlokalizowanego portu, przy których cumują łodzie. Przeważają tu zabudowania pokryte czerwoną dachówką.
Zabytki w Velej Luce
Plac i Kościół św. Józefa (crkva sv. Josipa)
Kościół parafialny został zbudowany z inicjatywy biskupa dubrownickiego Antuna Giurice’a i powstał w zaledwie dwa lata (1846-1848). Dzwonnicę dobudowano w 1871 roku, a dzwony zainstalowano w niej w 1876 roku.
Centrum Kultury (Centar za kulturu)
Placówka muzealna, założona w 1965 roku, w której prezentowane jest archeologiczne, artystyczne i etnograficzne dziedzictwo Velej Luki. Znajdują się tu między innymi eksponaty archeologiczne wydobyte z terenu pobliskiej jaskini Vela Špilja.
Zabudowania przy promenadzie portowej
Tuż przy porcie ciągnie się deptak, przy którym znajdują się liczne kawiarnie i restauracje, a także budynki użyteczności publicznej, między innymi okazały gmach szkoły podstawowej.
Mozaiki w Velej Luce
Wędrując uliczkami miasta nie sposób nie natknąć się na wszechobecne mozaiki. Jest ich mnóstwo, na deptaku, przy stacji benzynowej, przy nabrzeżu.
Historia ich powstania sięga roku 1968, kiedy to w Velej Luce odbyło się Pierwsze Międzynarodowe Spotkanie Artystów. Tematyką spotkania była właśnie mozaika. Część dzieł, które teraz możemy podziwiać na ulicach miasta powstała na pobliskiej wysepce Proizd, która była głównym miejscem spotkań artystów. W trakcie pierwszego spotkania postało około siedemdziesięciu mozaik o różnej tematyce, w części abstrakcyjnych.
Muzyka w Velej Luce
Miasto jest uznawane za jedno z najbardziej rozśpiewanych miejsc w Chorwacji, a jednocześnie jest znane jako miejsce narodzin i ostatniego spoczynku legendarnego Olivera Dragojevicia. Pod koniec lipca, na scenie ulokowanej w miejskim porcie organizowany jest muzyczny wieczór wspomnień ku czci tego wyjątkowo cenionego przez Chorwatów wykonawcy.
Vela Luka to też miejsce, w którym kultywowana jest tradycja klapskich pieśni. Z Velej Luki wywodzą się takie klapy jak „Vela Luka”, „Ošjak” czy „Leut”, cieszące się w Chorwacji dużą popularnością i zdobywające prestiżowe nagrody w muzycznych rywalizacjach. W miesiącach letnich, na placu przy kościele św. Józefa odbywają się tu imprezy gromadzące miłośników tych jakże typowych dla Dalmacji pieśni.
Muzyka towarzyszy też miejscowej odmianie tańca z mieczami – kumpanii. Główne uroczystości, w czasie których można go obejrzeć odbywają się corocznie w dniu 19 marca, w dniu święta patrona Velej Luki – świętego Józefa.
Wydarzenia w Velej Luce
Sezon letni rozpoczyna się tu 24 czerwca, w święto św. Jana. W dniu tym odbywają się tradycyjne regaty łodzi wiosłowych. Wypływają one z pobliskiej zatoki Gradina i dopływają do centrum miasta.
W letnich miesiącach w mieście realizowany jest bogaty program występów artystycznych, od pokazów tańców, przez wieczory rybackie do różnorodnych koncertów muzyki rozrywkowej i klasycznej.
Jaskinia Vela špilja
Jaskinia umiejscowiona jest powyżej miejscowości Vela Luka, na wzgórzu Pinski Rat na wysokości około 130 metrów. Ma około 40 m długości, 17 m wysokości i 40 m szerokości. To właśnie tutaj odnaleziono najstarsze ślady istnienia cywilizacji na terenie wyspy, a część z nich prezentowana jest w Muzeum znajdującym się w centrum Velej Luki. W jaskini wciąż prowadzone są prace wykopaliskowe, a sama jaskinia jest otwarta dla zwiedzających i jest jedną z ciekawszych atrakcji wyspy.
Do jaskini można dojechać drogą prowadzącą z zatoki Kale w Velej Luce. Trasa ma około 2,5 kilometra długości. Następnie drogę kontynuuje się pieszo przez około 900 metrów.
Jaskinia jest otwarta dla zwiedzających od poniedziałku do soboty, w godzinach od 9:00 do 20:00. Cena wejściówki to 4 EUR. Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej Wspólnoty Turystycznej Vela Luka.
Lumbarda
Miasteczko słynące z piaszczystych plaż, z których najładniejsze to plaża Pržina i Bilin žal. Leży we wschodniej części wyspy w odległości około 6 kilometrów od Korčuli.
Starówka miasta jest maleńka i zamyka się raptem w kilku uliczkach. Najstarszym zabytkiem Lumbardy jest rzymska winna rustica, a na uwagę zasługuje także znajdujący się na wzgórzu Glavica kościół św. Rocha.
Z miejscowości Lumbarda pochodzi wielu współczesnych rzeźbiarzy i kamieniarzy, takich jak Ivo Lozica, Lujo Lozica oraz Franjo Kršinić, którego pomnik z brązu, upamiętniający ofiary II wojny światowej znajduje się w centralnym miejscu miasteczka.
W okolicy kościoła św. Rocha znajduje się galeria lokalnego artysty Ivana Jurjevicia Kneza (ur. 1920). W miasteczku działa również towarzystwo kulturalno-artystyczne.
Miejscowość jest też znana z białego, wytrawnego wina Grk wytwarzanego z odmiany winorośli o tej samej nazwie, która ponoć jest uprawiana wyłącznie w Lumbardzie, tutaj bowiem panują optymalne dla niej warunki, to jest odpowiednie nasłonecznienie i piaszczyste podłoże. Na Korčuli odmiana ta rośnie na powierzchni zajmującej około 15 hektarów.
Postrana
Malutka miejscowość, w której główną atrakcję stanowi niewielka starówka z centralnie ulokowanym placem przy kościele i uliczkami, przy których wybudowano typowo chorwackie, kamienne domki.
W miejscowości kultywowana jest tradycja tańców z mieczami – to tutaj można zobaczyć pokaz moštry – tańca podobnego do moreški, wykonywanego w tradycyjnych ludowych strojach.
Smokvica
Miejscowość położona na zboczach wzgórz, w podnóży których rozpościerają się przestronne winnice. Z tego rejonu pochodzi znany szczep Pošip, w którego produkowane jest wino o tej samej nazwie.
Specjały kulinarne na wyspie
Przebywając na wyspie koniecznie należy spróbować lokalnych specjałów. Jednym z nich są žrnovski makaruni – danie z makaronu, mającego kształt cieniutkich rurek. Jeśli chodzi o słodkości, charakterystyczne dla wyspy sa korčulanski klašuni, czyli ciastka nadziewane orzechową masą oraz blatska lumblija – słodkie ciasto z nutą orzechowo-cytrusową.
W okresie Wielkanocy na całej wyspie wypiekane są tradycyjne słodkie chleby, tzw. sirnice.
Plaże na wyspie Korčula
Choć pod względem występowania malowniczych plaż Korčula raczej nie wyróżnia się na tle innych wysp, znajdziemy na niej wiele plaż o bardzo zróżnicowanym charakterze. Rozbudowana linia brzegowa wyspy sprawia, że wiele jest tu zatoczek, a każda ze znajdujących się w nich plaż posiada swoją nazwę, choć czasami mamy do czynienia z naprawdę niewielkimi kawałkami wybrzeża przeznaczonymi do plażowania. W przewadze są to plaże kamieniste, ale są także takie z drobnymi kamyczkami oraz – co jest rzadkością nad Adriatykiem – plaże piaszczyste. Te ostatnie występują naturalnie w okolicach miejscowości Lumbarda. Piasek na nich jest jasny, choć przy brzegach i w samej wodzie mocno zbity, niemal na skałę. Niemniej, fakt, że plaże są tam są przestronne oraz mają łagodne zejście do morza sprawia, że są idealnym miejscem do plażowania zwłaszcza dla rodzin z małymi dziećmi.
Niektóre z plaż na Korčuli wyposażone są w sanitariaty, przebieralnie i zapewniają możliwość wynajęcia leżaków, parasoli czy zjedzenia posiłku w znajdujących się przy nich barach. Nie znajdziemy jednak na nich tak bardzo rozbudowanej infrastruktury, jak w innych miejscach Chorwacji, z wszelkimi udogodnieniami typu dmuchane place zabaw czy różnorakie usługi atrakcji na wodzie. Ma to też pozytywne strony – są o wiele spokojniejsze i cichsze od tych choćby na słynnej Riwierze Makarskiej.
Więcej o plażach można przeczytać w tym, poświęconym im wpisie.
Ciekawostki dotyczące wyspy Korčula
W 2023 roku chorwaccy naukowcy z Uniwersytetu w Zadarze odkryli w pobliżu wyspy znajdującą się pod wodą drogę o szerokości 4 metrów, zbudowaną z kamiennych płyt. Jak ustalili, była to starożytna droga, która w przeszłości łączyła osadę Soline – gdy ta była jeszcze na powierzchni – ze znajdującą się 70 metrów dalej Korčulą.
Korčula jest jedną z piękniejszych wysp Chorwacji, która spełni oczekiwania wszystkich, zarówno osób szukających atrakcji historycznych i wydarzeń kulturalnych, jak i tych będących amatorami spokojnego wypoczynku nad morzem. Jednocześnie jest doskonałą bazą wypadową do odkrywania innych chorwackim wysp. Umożliwiają to regularne połączenia promowe łączące wyspę z Hvarem, Bračem, Mljetem czy Lastovem.
Źródło: www.ikorculainfo.com, www.visitkorcula.eu, www.blato.hr, www.tzo-blato.hr, www.tzvelaluka.hr
