Festiwal Klap Dalmatyńskich w Omišu

Festiwal Klap Dalmatyńskich  (Festival dalmatinskih klapa) jest tradycyjną, ponad półwieczną imprezą, w trakcie której organizowane są występy tradycyjnych zespołów dalmatyńskich tzw. klap, odbywające się w szczególnej scenerii starówki Omiša.

Czym jest klapa?

Tradycyjna klapa to zespół wykonujący pieśni a capella, czyli bez towarzyszenia instrumentów. Jeszcze do niedawna klapy tworzyli wyłącznie mężczyźni, obecnie jednak coraz częste są również klapy tworzone przez kobiety. Pojawiają się również pieśni z akompaniamentem instrumentów.
Wykonywana przez klapy muzyka to muzyka ludowa, a tematem większości pieśni jest historia Dalmacji, a także wartości najcenniejsze dla mieszkańców tego regionu, takie jak miłość do Dalmacji – małej ojczyzny, morza i kamienia. Podejmowane są też tematy związane z życiem miejscowej ludności – uprawy oliwek, wypływania w morze, szacunku do rodziców i miłości. Teksty pieśni śpiewanych przez klapy są często pisane w miejscowym dialekcie języka, mocno odbiegającym od współczesnego języka chorwackiego. Klapy są tworzone przez osoby rozmaitych zawodów i w różnym wieku. Często tradycja śpiewania w klapach jest przekazywana z pokolenia na pokolenie.

Zdaniem znawców muzyki, prezentowana przez chorwackie klapy muzyka jest rodzajem śpiewu, który nie występuje w żadnym innym miejscu na świecie. Jedynie w niektórych  nadmorskich regionach Włoch można spotkać się z nieco podobnym do nich stylem śpiewania. Z uwagi na tę unikatowość, w 2012 roku klapsko pjevanje wpisano na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.

Typowa pieśń rozpoczyna się fragmentem śpiewanym przez tenor, do którego następnie przyłączają się inne głosy. Niektóre z pieśni są wolniejsze, o charakterze spokojnych ballad, inne energiczne, śpiewane z zapałem, niczym zagrzewające do boju.

Konkurs w ramach festiwalu

Festiwal Klap Dalmatyńskich w Omišu trwa przez cały lipiec i ma formę konkursu, w którym biorą udział nie tylko znane grupy śpiewaków, ale również coraz liczniej powstające w ostatnich latach nowe klapy, rywalizujące o nagrodę za debiut roku.

Klapy konkurują o prestiżową nagrodę eksperckiego jury – Złotą Tarczę z historycznym herbem miasta Omiš, jak również o Złotą Lutnię, zarezerwowaną dla klapy, która zebrała najwięcej głosów publiczności.

Finał imprezy przypada zwykle na ostatni weekend lipca – wtedy odbywają się najciekawsze koncerty w ramach festiwalu. Finałowy koncert festiwalu tradycyjnie transmitowany jest przez chorwacką telewizję, choć oczywiście obejrzenie go na żywo na starówce Omiša pozostawia niezapomniane wrażenia.

Z racji tego, że starówka Omiša może pomieścić stosunkowo niewielką liczbę osób, zdobycie biletów na imprezę możliwe jest tylko przed jej rozpoczęciem (można o nie pytać w biurach turystycznych w Omišu i w okolicznych miejscowościach), choć oczywiście koncertów wysłuchać można również z innych zakątków miasta, na przykład przysiadając w którejś z okolicznych kawiarni i śledząc występy na ustawionych w mieście ekranach.

Zabawa w miejscowych kawiarenkach i restauracjach na omiškiej starówce po zakończeniu finałowego koncertu trwa do późnych godzin nocnych.

Finaliści Festiwalu nie tylko zdobywają nagrody, ale również zyskują niemałą popularność, gdyż wykonywany przez nie rodzaj muzyki cieszy się w Chorwacji niezwykłą popularnością. Wiele z klap można posłuchać również poza Omišem, najczęściej w okresie wakacyjnym, w ramach organizowanych w różnych zakątkach Dalmacji i wysp imprez. W 2013 roku, na 58. Konkursie Piosenki Eurowizji Chorwację reprezentowała Klapa s mora, utworzona w tym celu przez śpiewaków z kilku popularnych klap.

Więcej szczegółów dotyczących Festiwalu Klap Dalmatyńskich można znaleźć na stronie organizatora: http://www.fdk.hr/